|
Οι υδάτινοι δρόμοι της ρύπανσης απειλούν τη Β. Ελλάδα |
|
|
17.04.08 |
Οι υδάτινοι δρόμοι της ρύπανσης απειλούν τη Β. Ελλάδα
Η Βεγορίτιδα και η Δοϊράνη καταγράφουν μέτρια έως ελλιπή οικολογική κατάσταση και σε ανάλογο επίπεδο βρίσκονται η Μικρή Πρέσπα, η Βόλβη και η λίμνη (φράγμα) Διποτάμου Έβρου
Του Δημήτρη Διαμαντίδη
Οι λεκάνες απορροής των ποταμών, που διατρέχουν τους νομούς της Μακεδονίας-Θράκης, παρουσιάζουν ολοένα και μεγαλύτερα προβλήματα μόλυνσης και πλέον καθίσταται επιτακτική η ανάγκη επιτήρησης, παρακολούθησης και αντιμετώπισης των γενεσιουργών αιτιών της ρύπανσης.
Το Διατμηματικό Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του ΑΠΘ (τμήματα Βιολογίας, Γεωλογίας και Πολιτικών Μηχανικών) πρόσφατα κατέδειξε πως είναι λαθεμένη η αντίληψη ότι η Ελλάδα δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα διαχείρισης υδάτων. Με 300.000 γεωτρήσεις σε όλη τη χώρα οι προβλέψεις είναι ανησυχητικές για την ποιότητα ιδιαίτερα του πόσιμου νερού. Οι τελευταίες έρευνες του συγκεκριμένου προγράμματος κατέδειξαν προβλήματα στα περισσότερα ποτάμια της Βόρειας Ελλάδας.
Οι υδάτινοι δρόμοι της ρύπανσης απειλούν τη Β. Ελλάδα
Στο πλαίσιο αυτό ο Πηνειός είναι ποταμός με μέτρια οικολογική επιβάρυνση σε όλο σχεδόν το μήκος του, ενώ είναι ο πρώτος που έχει επιλεγεί αμέσως μετά την κοινοτική οδηγία 2000/60 να αποτελέσει τον πιλότο παρακολούθησης-ολοκληρωμένης διαχείρισης και προστασίας.
Ποιότητα υδάτων
Ο Αλιάκμονας έχει πρόβλημα ποιότητας, εξαιτίας γειτνίασης των πηγών του με πηγές ρύπανσης στο νομό Καστοριάς, ενώ ο Αξιός ρυπαίνεται σε μεγάλο βαθμό στο έδαφος της ΠΓΔΜ. Ωστόσο περίπου 80 χλμ. μακρύτερα από τη βιομηχανική περιοχή του Βέλες κοντά στα σύνορα έχει βελτιωμένη ποιότητα υδάτων και παρουσιάζει και πάλι πρόβλημα ρύπανσης μετά το Πολύκαστρο Κιλκίς.
Ο Εδεσσαίος θεωρείται το πιο προβληματικό ποτάμι και ο Αώος είναι καθαρός επί ελληνικού εδάφους, αλλά εμφανίζει προβλήματα στις εκβολές του επί αλβανικού εδάφους. Τα καθαρότερα νερά ποταμού παρουσιάζονται στο φράγμα Θησαυρού της Δράμας, παρόλο που ο Νέστος μολύνεται επί βουλγαρικού εδάφους. Στις λίμνες με βασικά κριτήρια παρακολούθησης το φυτοπλαγκτόν και τα κυανοβακτήρια, στη χειρότερη θέση βρίσκεται η λίμνη Κορώνεια της Θεσσαλονίκης.
Η Βεγορίτιδα και η Δοϊράνη καταγράφουν μέτρια έως ελλιπή οικολογική κατάσταση και σε ανάλογο επίπεδο βρίσκονται η Μικρή Πρέσπα, η Βόλβη και η λίμνη (φράγμα) Διποτάμου Έβρου.
Περισσότερο προβληματικές εμφανίζονται οι λίμνες Ζάζαρης, Πετρών (Δυτ. Μακεδονία), Βιστωνίδας (Θράκη), Κερκίνης και Καστοριάς, η οποία όμως παρουσιάζει βελτιούμενη κατάσταση.
Την ίδια στιγμή και για την παρακολούθηση της μόλυνσης των υδάτων, ο Αξιός και η Δοϊράνη έχουν τεθεί στο «μικροσκόπιο» συστήματος παρακολούθησης της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης του υδάτινου δυναμικού τους, που δημιούργησε η Νομαρχία Κιλκίς.
Βιομηχανικά απόβλητα
Το σύστημα αποτελείται από μηχανήματα λήψης υδάτινων δειγμάτων και στη συνέχεια μετρήσεων, προκειμένου να διαπιστώνεται εάν υπάρχει περιβαλλοντική επιβάρυνση στους δύο υδάτινους όγκους. Ο Αξιός υποστηρίζει μεγάλο αριθμό ειδών πανίδας και χλωρίδας και θεωρείται σ' όλο το μήκος του ως βιότοπος ειδικού ενδιαφέροντος με ιδιαίτερη σημασία λόγω και του Δέλτα του στο Θερμαϊκό, που προστατεύεται με τη διεθνή σύμβαση Ramsar. Ωστόσο, σύμφωνα με καταγγελίες οικολογικών οργανώσεων από την ΠΓΔΜ, ρυπαίνεται από χημικά απόβλητα εργοστασίων και δέχεται ανεξέλεγκτα τα αστικά λύματα της πόλης των Σκοπίων, αλλά και 13 μικρότερων πόλεων.
Η Δοϊράνη συρρικνώνεται συνεχώς με αποτέλεσμα η μείωση της στάθμης της να έχει οδηγήσει σε υποβάθμιση του περιβάλλοντός της, ενώ το μικρό βάθος της αυξάνει τον κίνδυνο για τη ζωή της.
Σε επιτήρηση και ο Στρυμόνας υπο το βλέμμα της Ε.Ε.
Εκτός από τον Αξιό και τη Δοϊράνη μια νέα ελπίδα για την προστασία του Στρυμόνα ποταμού από τη βιομηχανική ρύπανση φέρνει η Ευρωπαϊκή Ένωση, με οδηγία που ουσιαστικά υποχρεώνει Ελλάδα και Βουλγαρία να συνεργαστούν για την ποιότητα των υδάτων. Το θέμα συζήτησαν οι δύο πλευρές σε επιστημονικό σεμινάριο στη Θεσσαλονίκη, όπου όμως οι γείτονες και πάλι δεν αποκάλυψαν πόσες μονάδες στη χώρα τους μολύνουν με λύματα το ποτάμι.
Το σύστημα προειδοποίησης που έχει εγκαταστήσει στο Στρυμόνα η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας λειτουργεί εδώ και περίπου ένα μήνα, χωρίς να έχει χτυπήσει ακόμη συναγερμό. Στις 21 Μαρτίου έγινε η πρώτη άσκηση έκτακτης ανάγκης.
Η ελληνική πλευρά έχει γνωστοποιήσει ότι στο ποτάμι χύνονται τα λύματα από 2.150 βιομηχανικές, κτηνοτροφικές και αστικές μονάδες, όλες νόμιμα αδειοδοτημένες. Όμως η βουλγαρική πλευρά δεν έχει δώσει ακόμη αντίστοιχα στοιχεία και ελπίζεται πως θα το πράξει, καθώς η σχετική οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης προβλέπει χρηματοδότηση μόνο κοινών προγραμμάτων διαχείρισης. Τέλος, η πιο σοβαρή απειλή για τα νερά του Στρυμόνα εκτιμάται πως είναι τα εγκαταλελειμμένα ορυχεία ουρανίου που βρίσκονται στη βουλγαρική πλευρά.
πηγή: Εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ
(0) |
|
|