«Θα μας θάψει η τέφρα»
«Οχι» στην εγκατάσταση της λιθανθρακικής μονάδας που σχεδιάζει να φτιάξει η ΔΕΗ στο Μαντούδι, λένε οι κάτοικοι

Το Μαντούδι δεν αντέχει άλλα εγκλήματα. Η τοπική κοινωνία, άνθρωποι βασανισμένοι από την ανεργία, τη μόλυνση και τις επαγγελματικές ασθένειες που για δεκαετίες έσπειραν τον θάνατο στο χωριό το λένε ξεκάθαρα: Το εργοστάσιο λιθάνθρακα που σχεδιάζεται να φτιαχτεί στην περιοχή δεν θα γίνει.
Το καταλαβαίνεις χιλιόμετρα πριν φτάσεις στο Μαντούδι. Στη στροφή του Αϊ-Γιάννη του Ρώσου δεσπόζει ένα τεράστιο πανό που έφτιαξαν οι μαθητές: «Ναι στη ζωή, όχι στον λιθάνθρακα». Στα δέντρα που βρίσκονται στην είσοδο του χωριού κρεμασμένα πανό ζητούν ενέργεια για όλους, ενώ μόλις μπεις στο Μαντούδι σε υποδέχεται το δημαρχείο:
«ΣΤΟΠ στους δολοφόνους του κλίματος», γράφει το πανό που έχει αναρτηθεί στο πιο ψηλό του σημείο.

Η λιθανθρακική μονάδα 460 MW, που πρόκειται να εγκατασταθεί μέσα στο Μαντούδι σε απόσταση σχεδόν δύο χιλιομέτρων από το δημοτικό σχολείο του χωριού, έχει σημάνει συναγερμό. Στους παλιούς τοίχους των σπιτιών είναι κολλημένες αφίσες: Μια γκρίζα εικόνα της πόλης Lagisza στην Πολωνία με τις ρυπογόνους μονάδες του λιθάνθρακα και δίπλα μια φωτογραφία του καταπράσινου Μαντουδίου θέτουν αγωνιώδες ερώτημα για το μέλλον.

«Θέλουμε ανάπτυξη»

«Θέλουμε ανάπτυξη, δεν θέλουμε λιθάνθρακα. Αν θέλουν να φτιάξουν το εργοστάσιο να το φτιάξουν με άλλο καύσιμο», λέει ο Στέργιος Μαρούλης, που πίνει τον καφέ του στο καφενείο της πλατείας. Ενα καφενείο στους τοίχους του οποίου βλέπεις ασπρόμαυρες φωτογραφίες των αρχών του 20ού αιώνα: Οι ταλαιπωρημένοι εργάτες της Αμερικής κολατσίζουν επάνω σε μια σκαλωσιά ουρανοξύστη.

«Οταν έκλεισε το εργοστάσιο του Σκαλιστήρη από την περιοχή, όλοι όσους μας βλέπεις γίναμε εσωτερικοί μετανάστες. Τώρα ζουν εδώ μόνο συνταξιούχοι. Δούλεψα στον Εύηνο, στο Καλλίδρομο, γυρίζαμε από εδώ κι από κει. Οπου βρίσκαμε δουλειά», συνεχίζει.

«Πήγα μετανάστης στη Γερμανία και στο Βέλγιο. Τα εργοστάσια λιθάνθρακα που υπήρχαν εκεί τώρα κλείνουν και αντικαθιστώνται με άλλα φιλικά στο περιβάλλον. Ο λιθάνθρακας είναι ξεπερασμένος. Ο λιθάνθρακας σημαίνει καρκίνο», λέει.

Οργή
Δεν δυσκολεύεσαι να ανοίξεις την κουβέντα. «Δεν θα το αφήσουμε να γίνει. Θέλουν να ερημώσει ο τόπος», τονίζει ο συντοπίτης του, Αντώνης Τσιβίκας. «Θα ρίχνουν την τέφρα στα νταμάρια, εκεί από όπου πίνουμε νερό. Καταλαβαίνεις;».

Και δίπλα του ο κ. Γιώργος Τσάγκας προσθέτει με οργή: «Θα καταστραφούν οι καλλιέργειές μας. Θα πάψει η κτηνοτροφία. Λένε ότι θα χρησιμοποιούν θαλασσινό νερό και μετά θα το ρίχνουν ξανά στη θάλασσα υπερθερμασμένο. Να έρθετε να φάτε ψάρι βραστό...».

Ακόμη κι αν κάποιοι πίστευαν ότι η προσφορά θέσεων εργασίας θα λειτουργούσε ως «αντίδοτο» στις θανατηφόρες συνέπειες του λιθάνθρακα, οι κάτοικοι διευκρινίζουν πως δεν είναι διατεθειμένοι να κάνουν τέτοιου είδους «συναλλαγές».

Αλλωστε, σύμφωνα με το οργανόγραμμα που έχει καταθέσει η εταιρεία, προβλέπονται 180 νέες θέσεις εργασίας, εκ των οποίων οι 100 αφορούν επιστημονικό προσωπικό που δεν υπάρχει στο Μαντούδι. «Τίποτε καλό δεν έχει να μας προσφέρει το εργοστάσιο. Τίποτε», λένε οι κάτοικοι.

Για εκείνους η Πτολεμαϊδα βρίσκεται πολύ κοντά. Εχουν άλλωστε τη δική τους εμπειρία.

Σχεδόν κάθε σπίτι έχει χάσει και κάποιον δικό του από την εποχή της μονάδας πίσσας του Σκαλιστήρη. Για όσους δούλευαν εκεί, μόλις συμπλήρωναν τα 55 ή τα 60 τους χρόνια, η συνέχεια ήταν γνωστή: Πέθαιναν από καρκίνο. Κάθε κάτοικος που συναντάς έχει να σου πει και μια προσωπική ιστορία.

Η διευθύντρια του Γυμνασίου Μαντουδίου έφυγε αναζητώντας αλλού δουλειά όταν έκλεισε η μονάδα, στην οποία εργαζόταν ο σύζυγός της. Οταν εκείνος συνταξιοδοτήθηκε επέστρεψαν στο Μαντούδι. «Εχουν περάσει σχεδόν είκοσι χρόνια και τώρα αρχίζει σιγά σιγά να αποκτά ξανά την όσφρησή του. Την είχε χάσει εξαιτίας της πίσσας», λέει η κ. Παπακωνσταντίνου.

«Δεν θέλουμε το εργοστάσιο, γιατί τότε δεν θα έχουμε άλλη επιλογή παρά να φύγουμε από εδώ. Επίσης, οι εκπαιδευτικοί έχουμε παρατηρήσει ότι η περιοχή έχει πολύ υψηλά ποσοστά δυσλεξίας σε σχέση με άλλες περιοχές, ειδικά τα παιδιά μιας συγκεκριμένης ηλικίας.

Προβλήματα υγείας
Δεν ξέρω αν οφείλεται στη μολυσμένη ατμόσφαιρα ή στα ψυχολογικά προβλήματα που αντιμετώπισε μια ολόκληρη γενιά μεγαλώνοντας λόγω της συντριπτικής ανεργίας και της φτώχειας. Πάντως δεν μπορεί να είναι τυχαίο. Το μόνο που θα μας σώσει είναι ο τουρισμός. Και ένας δρόμος. Μια σήραγγα μέσα από το βουνό που θα μας ενώνει με τη Χαλκίδα», λέει.

Οι φορείς της περιοχής έχουν ήδη ενεργοποιηθεί προκειμένου να προσφύγουν δικαστικά εναντίον της εγκατάστασης του εργοστασίου, αφού, όπως λένε, εμφανίζει σοβαρές παρατυπίες.

«Η ΒΙΟΜΑΓΝ έκλεισε κηρύττοντας πτώχευση», λέει ο αντιπρόεδρος του τοπικού συλλόγου «Πολιτισμός - Περιβάλλον» κ. Γιώργος Κομματάς. «πώς είναι δυνατόν μια εταιρεία που έχει πτωχεύσει να πουλάει τον χώρο και τις εγκαταστάσεις της;», σημειώνει, ενώ προσθέτει πως το εγχείρημα δεν πληροί τους αναγκαίους περιβαλλοντικούς όρους. Η περιοχή θεωρείται προστατευόμενη λόγω του ότι εκεί διαβιούν σπάνια και υπό εξαφάνιση είδη ζώων και φυτών.

«Πέρα από αυτό το σχέδιο προβλέπει πως η τέφρα του εργοστασίου θα ρίχνεται στα παλιά νταμάρια. Από αυτά ένα ανήκει στον δήμο και ένα στην Εκκλησία. Είναι, λοιπόν, δυνατόν να ρίχνονται τα απόβλητα σε ξένη ιδιοκτησία; Είμαστε αποφασισμένοι και δεν θα κάνουμε πίσω», σημειώνει.

Στα τέλη Μαρτίου πραγματοποιήθηκε στο Μαντούδι ένα πραγματικά μεγαλειώδες για τα τοπικά δεδομένα συλλαλητήριο, με τη συμμετοχή περίπου 2.500 ανθρώπων. Ηταν τόση η αποφασιστικότητα αλλά και η ορμή των κατοίκων, που σύσσωμοι οι εκπρόσωποι του πολιτικού κόσμου βρέθηκαν εκεί για να δώσουν το «παρών» στον αγώνα ενάντια στον λιθάνθρακα.

Και οι κάτοικοι σχεδιάζουν ήδη το επόμενο βήμα τους. Τον Μάιο θα πραγματοποιήσουν νέα δυναμικότερη κινητοποίηση με τη συμμετοχή και άλλων περιοχών του νομού στη γέφυρα της Χαλκίδας ή ακόμη και στην Αθήνα...

ΣΤΟ ΠΟΔΙ ΚΑΙ ΟΙ ΔΗΜΑΡΧΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ
«Διάλεξαν να το φτιάξουν εδώ γιατί νόμισαν ότι δεν θα διαμαρτυρηθεί κανείς λόγω της ανεργίας»

«Να χτίσουν το εργοστάσιο του λιθάνθρακα στη Ραφήνα και στο Καστρί», προτείνει ο δήμαρχος του γειτονικού Δήμου Νηλέως, κ. Γιάννης Περήφανος. «Κι αν εκεί δεν τους πάρουν με τα πιστόλια, τότε να το φέρουν κι εδώ», λέει.

«Διάλεξαν να φτιάξουν τη ρυπογόνο μονάδα σε μια ερημωμένη λόγω της ανεργίας περιοχή, με τον κόσμο να πεινάει, και σκέφτηκαν ότι δεν θα διαμαρτυρηθεί κανείς. Ομως εμείς δεν θα αφήσουμε να συμβεί αυτό εις βάρος των παιδιών μας».

Ο ίδιος διευκρινίζει ότι μπορεί το εργοστάσιο να σχεδιάζεται να εγκατασταθεί στο Μαντούδι, όμως η μόλυνση και οι επιπτώσεις της δεν γνωρίζουν γεωγραφικά σύνορα.

«Ο Δήμος Νηλέως βρίσκεται σε νοητή γραμμή, 2,5 χιλιόμετρα μακριά από το σημείο που έχει επιλεγεί για τον λιθάνθρακα.

Στην περιοχή φυσούν συνήθως ανατολικοί άνεμοι. Φανταστείτε τι θα γίνει με το διοξείδιο του θείου και του αζώτου». Αλλωστε ο Δήμος Νηλέως ανήκει στις περιοχές που αναμένεται να πληγούν σοβαρά και από οικονομικής άποψης. Ο κ. Περήφανος σημειώνει πως «η περιοχή γνωρίζει μεγάλη τουριστική ανάπτυξη. Πραγματοποιήσαμε ένα φιλόδοξο έργο αξίας 1.150.000 ευρώ για την ανάπλαση της παραλίας της Αγίας Αννας. Τα οικόπεδα έχουν πάρει τεράστια υπεραξία.

Εργα
Με το Δασικό Χωριό που ολοκληρώνεται αυτές τις ημέρες -ένα από τα έξι σε ολόκληρη την Ελλάδα- δίνουμε βάση στην ανάπτυξη τουρισμού με θρησκευτικό χαρακτήρα λόγω του Αγίου Ιωάννη του Ρώσου, με εκδρομικό χαρακτήρα, λόγω των όμορφων παραλιών μας, των καταρρακτών και του απολιθωμένου δάσους αλλά και εκπαιδευτικού χαρακτήρα με το απολιθωμένο μουσείο θηλαστικών που έχει φτιαχτεί στην περιοχή. Εάν γίνει το εργοστάσιο, ούτε καφέ δεν θα μπορεί να πιει κανείς».

Το ίδιο αποφασιστικός εμφανίζεται και ο δήμαρχος Κηρέως, στον οποίο ανήκει το Μαντούδι, κ. Πρόδρομος Ενωτιάδης. «Η θέση της δημοτικής Αρχής είναι ξεκάθαρη», λέει.

«Εχει εκφραστεί από τον Νοέμβριο και λέει πως ο λιθάνθρακας δεν θα έρθει στο Μαντούδι. Μπορεί να είχαμε ανεργία μετά το κλείσιμο του εργοστασίου του λευκόλιθου, αλλά δεν είμαστε διατεθειμένοι να καταστραφεί περαιτέρω ο τόπος μας. Θέλουμε να διατηρηθεί η καταπληκτική φύση μας και θα προχωρήσουμε σε συνεργασία με τους 53 φορείς που δραστηριοποιούνται στα όρια του δήμου σε ακόμη πιο μεγάλες κινητοποιήσεις».

Αλλωστε, όπως ο ίδιος λέει, η περιοχή δεν έχει ανάγκη από ένα εργοστάσιο λιθάνθρακα για να αναπτυχθεί. «Αλλα χρειάζονται. Να φτιαχτεί ο δρόμος που ενώνει το Μαντούδι με τη Χαλκίδα, ο οποίος είναι δύσβατος και τον χειμώνα κλείνει, με αποτέλεσμα να κόβεται η επικοινωνία μας με τον υπόλοιπο νομό.

Στηριχτήκαμε και στο παρελθόν σε εργοστάσια που κατέστρεψαν την περιοχή. Και μετά τι έγινε; Εφυγαν και μείναμε τώρα με τα μπάζα και τις αρρώστιες...».

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΡΟΒΒΑ
Αυτό το ηλεκτρονικό μήνυμα προστατεύεται από spam bots, θα πρέπει να έχετε ενεργοποιημένη τη Javascript για να το δείτε

πηγή http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=11807&subid=2&pubid=792544&tag=7948