Το διοξείδιο του άνθρακα πνίγει τη Γη

«Μια ενοχλητική αλήθεια» για το θερμοκήπιο

Πενήντα χρόνια πέρασαν από τότε που διαπιστώθηκε πως το διοξείδιο του άνθρακα συσσωρεύεται στην ατμόσφαιρα με αυξανόμενο ρυθμό, απειλώντας να μετατρέψει τον πλανήτη μας σε ένα απέραντο θερμοκήπιο. Μισόν αιώνα αργότερα, οι επιστήμονες εξακολουθούν να προειδοποιούν για τις συνέπειες του φαινομένου, όμως όσο συνεχίζονται οι πάσης φύσεως καύσεις ορυκτών καυσίμων, το θερμικό ισοζύγιο του πλανήτη θα διαταράσσεται και οι συνακόλουθες κλιματικές αλλαγές δεν θα είναι εύκολο να προβλεφθούν.

Σαν σήμερα, το 1958, ένας νεαρός Αμερικανός επιστήμονας που είχε στη διάθεσή του μερικά αυτοσχέδια όργανα, μέτρησε σε μεγάλη απόσταση πάνω απο το ηφαίστειο Μάουνα Λόα της Χαβάης το ποσοστό του διοξειδίου του άνθρακα στον ατμοσφαιρικό αέρα. Αυτά που διαπίστωσε δεν ήταν τίποτα άλλο παρά οι πρώτες ενδείξεις μιας κυοφορούμενης παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής, η οποία έμελλε σε μεγάλο βαθμό να λάβει χώρα μισόν αιώνα αργότερα.

Διαγνωστικό μέσο. Το πρόγραμμα που ο Τσαρλς Κίλινγκ ξεκίνησε το 1958 οδήγησε γρήγορα στη διαπίστωση ότι τα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα αυξάνονταν ολοένα και περισσότερο χρόνο με τον χρόνο. Η αύξηση αυτή αποτυπώθηκε ύστερα από πέντε δεκαετίες σε μια σχηματική καμπύλη που είναι γνωστή με την ονομασία «Η καμπύλη του Κίλινγκ». Όσοι την περασμένη χρονιά παρακολούθησαν το ντοκιμαντέρ του Αλ Γκορ που προβλήθηκε και στην Ελλάδα με τον τίτλο «Μια ενοχλητική αλήθεια», θυμούνται τον πρωταγωνιστικό ρόλο εκείνης της γραφικής παράστασης.

«Η πορεία που ακολουθεί η καμπύλη είναι ένα διαγνωστικό μέσο ώστε να καταλάβουμε τι πρωτοβουλίες αναλαμβάνουμε προκειμένου να αντιμετωπίσουμε την παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας», λέει ο γιος του Τσαρλς Κίλινγκ, ο Ραλφ, ο οποίος ανέλαβε να συνεχίσει την ερευνητική δουλειά του πατέρα του (που πέθανε το 2005), από τη θέση του καθηγητή Κλιματικής Επιστήμης στο Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας Scripps. «Αν η καμπύλη εξακολουθήσει να ανεβαίνει με τον επιταχυνόμενο ρυθμό που παρουσιάζει σήμερα, τότε καταλαβαίνουμε ότι δεν έχουμε κάνει και πολλά πράγματα».

Σπατάλη χρόνου. Ο Τσαρλς είχε αρχίσει να ανιχνεύει τις συγκεντρώσεις του διοξειδίου του άνθρακα, στο πλαίσιο μιας έρευνας για τα επίπεδα των αερίων κοντά σε ποτάμια. Στην αρχή διαπίστωσε ότι οι ποσότητες του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα ήταν σχεδόν σταθερές, περίπου 315 μέρη ανά εκατομμύριο. Ο ίδιος ενδιαφέρθηκε να επικεντρώσει τις μετρήσεις του στο συγκεκριμένο αέριο και να λάβει περισσότερα δείγματα ώστε να διαπιστώσει αν οι συγκεντρώσεις αυτές θα μεταβάλλονταν προϊόντος του χρόνου.

Ορισμένοι επιστήμονες εκείνη την εποχή θεώρησαν ότι το να προσπαθεί κάποιος να τηρεί λεπτομερές αρχείο δεδομένων για την κίνηση των επιπέδων του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα δεν ήταν τίποτα άλλο απο μια άνευ ουσίας κατασπατάληση πολύτιμου χρόνου. Θεωρούσαν αρκετό το να γίνονται σχετικές μετρήσεις ανά περίπου 10 χρόνια. Δυστυχώς όμως απεδείχθηκε ότι μέσα σε δύο χρόνια οι συγκεντρώσεις του διοξειδίου του άνθρακα ακολουθούσαν αυξητική πορεία.

Υπεριώδης ακτινοβολία. Για να συγκεντρώσει τα δεδομένα που επιθυμούσε ο Τσαρλς Κίλινγκ αξιοποίησε ένα καινοτόμο για την εποχή είδος αισθητήρων, οι οποίοι χρησιμοποιούσαν την υπέρυθρη ακτινοβολία για να υπολογίσουν τα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα. Οι συνεργάτες του λάμβαναν διαρκώς δείγματα αέρα πάνω από έναν μετεωρολογικό σταθμό στη Χαβάη και τα εξέταζαν με τη βοήθεια αναλυτών οι οποίοι μετρούσαν το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα υπολογίζοντας πόση υπεριώδη ακτινοβολία απορροφούσε το δείγμα αέρα. Όσο περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα υπήρχε στην ατμόσφαιρα, τόσο λιγότερη υπεριώδης ακτινοβολία θα υπήρχε στα δείγματα του αέρα.

Η ανάλυση των δειγμάτων έδειξε, χρόνο με τον χρόνο, ότι το διοξείδιο του άνθρακα αυξανόταν. Οι επιστήμονες εκείνη την περίοδο είχαν λάβει υπ΄ όψιν τους ότι υπάρχει ένας ετήσιος κύκλος αύξησης και ελάττωσης των συγκεντρώσεων διοξειδίου του άνθρακα. Την άνοιξη και το καλοκαίρι, το διοξείδιο του άνθρακα υποχωρεί καθώς απορροφάται από την πλούσια βλάστηση. Όταν η βλάστηση υποχωρεί, το διοξείδιο αυξάνεται φθάνοντας κάθε φορά και σε υψηλότερα επίπεδα.

Η σταθερή αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα μπορεί ήδη να συμβάλλει στη σταδιακή υπερθέρμανση του πλανήτη και οι περισσότεροι ειδικοί πιστεύουν πως η αύξηση αυτή θα γίνει αισθητή τις επόμενες δεκαετίες.

Πηγ: ΤΑ ΝΕΑ

=========================

Η φύση προειδοποιεί, ο άνθρωπος καταστρέφει

ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ που ο Τσαρλς Κίλινγκ ανίχνευε την αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, η φύση άρχιζε να προειδοποιεί για σοβαρές ανθρωπογενείς επιδράσεις.

Είναι η πεντηκονταετία της αναγνώρισης τού πόσο σοβαρή είναι η αιθαλομίχλη αλλά και το φωτοχημικό νέφος και γενικά της αναγνώρισης της σημαντικής αλλαγής της σύστασης της ατμόσφαιρας ως συνέπεια των δραστηριοτήτων του ανθρώπου. Σύμφωνα με τον ακαδημαϊκό κ. Χρήστο Ζερεφό, οι επιστήμονες διαπιστώνουν ότι όχι μόνο εξασθενεί η προστατευτική ασπίδα του όζοντος τις τελευταίες δύο δεκαετίες, αλλά και ότι αυξάνονται με ανησυχητικό ρυθμό οι συγκεντρώσεις αερίων που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στον έλεγχο του θερμορρυθμιστικού συστήματος του πλανήτη. Τα αέρια αυτά είναι το διοξείδιο του άνθρακα και το μεθάνιο.

Το πρώτο «συμμετέχει» στο συνολικό φαινόμενο του θερμοκηπίου κατά 60%. Το δεύτερο κατά 20%. Ο κ. Ζερεφός παρατηρεί ότι από μετρήσεις εγκλωβισμένου αέρα που έγιναν σε κομμάτια πάγου προέκυψε ότι ενώ κατά τα τελευταία 400.000 χρόνια το διοξείδιο του άνθρακα παρέμεινε σχεδόν σταθερό με συγκέντρωση κοντά στα 280 μέρη στο εκατομμύριο μορίων αέρα, τώρα έχει ξεπεράσει τα 360. Ο ρυθμός αύξησης είναι περίπου 0,5% τον χρόνο.

Το ίδιο ισχύει, περίπου, και για το μεθάνιο, που από 0,7 μέρη στο εκατομμύριο μορίων αέρα κατά το παρελθόν, βρίσκεται σήμερα στο 1,7 με ρυθμό αύξησης μεγαλύτερο του 0,5% τον χρόνο.

Πητ: ΤΑ ΝΕΑ