http://www.enet.gr/online/online_text/c=112,id=94444576
Των ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ ΠΑΠΑΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΥ, ΜΑΚΗ ΝΟΔΑΡΟΥ
Οποιος δεν γνώριζε την Αρχαία Ολυμπία πριν από τις πυρκαγιές του περασμένου Αυγούστου και την επισκεφθεί τώρα για πρώτη φορά, ίσως και να μην καταλάβει το μέγεθος της καταστροφής.
Επειδή απλώς δεν θα μπορεί να κάνει τη σύγκριση. Θα αντικρίσει ένα ωραίο τοπίο, αλλά δεν θα έχει την τύχη να γνωρίσει το πανέμορφο πυκνό δάσος που η πύρινη λαίλαπα, από τη μία, αλλά και η έλλειψη συντονισμού των υπευθύνων, από την άλλη, το «πλήγωσαν» ανεπανόρθωτα το καλοκαίρι που μας πέρασε.
Αυτοί, όμως, που ήξεραν την περιοχή και γνώριζαν τις φυσικές και
ιστορικές ομορφιές του τόπου μιλούν για αλλαγή του τοπίου. Υποστηρίζουν
ότι όσα έργα και να γίνουν, όσες νέες δενδροφυτεύσεις, όσο καλή διάθεση
και να υπάρχει, η περιοχή δεν θα ξαναγίνει ποτέ όπως ήταν πριν από τις
24 Αυγούστου 2007.
«Η Ολυμπία δεν θα ξαναγίνει ποτέ όπως την ξέραμε. Ως γιατρός που είμαι,
θα σας πω ότι ο εγκαυματίας δεν γίνεται ποτέ καλά. Ο καμένος θα είναι
πάντα καμένος είτε γιατί θα έχει σημάδια είτε γιατί θα το θυμάται
επώδυνα. Ακόμα και αν ένας πολύ καλός αισθητικός χειρουργός κάνει μια
παρέμβαση, ο χρόνος θα τον κάνει να ξεχάσει, αλλά ο καμένος θα
παραμένει πάντα καμένος», υποστηρίζει ο δήμαρχος της Αρχαίας Ολυμπίας,
Γιώργος Αηδόνης, που σήμερα θα υποδεχτεί την κινεζική αντιπροσωπεία για
να παραλάβει την ολυμπιακή φλόγα.
«Τα έργα που γίνονται στην περιοχή, η βιοποικιλότητα που βλέπετε και
για την οποία όλοι μαζί συμφωνήσαμε ν' αλλάξει θα δώσουν την
ιστορικότητα του τοπίου όπως ήταν επί Παυσανία, όμως δεν θα ξαναγίνει
ποτέ όλη η περιοχή όπως την ξέραμε. Δεν θα ξαναγίνει η Ολυμπία που
γνωρίζαμε. Δεν θα υπάρχει χαλέπιος πεύκη, δεν θα υπάρχει ο όγκος του
δάσους, θα υπάρχει απλά ένα όμορφο τοπίο», τόνισε ο δήμαρχος.
Λίγα 24ωρα πριν από την τελετή της αφής της ολυμπιακής φλόγας η «Ε»
βρέθηκε στην Αρχαία Ολυμπία και είδε από κοντά τα έργα ανασύστασης που
έγιναν στον Κρόνιο λόφο και γενικότερα στην καμένη περιοχή της Αρχαίας
Ολυμπίας. Οι εργασίες είχαν ολοκληρωθεί και τα συνεργεία έκαναν τις
τελευταίες ετοιμασίες για τη σημερινή εκδήλωση. Το βάρος είχε ριχτεί
στον Κρόνιο λόφο, που δυστυχώς όσο και καλή διάθεση να έχει κάποιος δεν
θα μπορούσε να πει ότι η εικόνα που παρουσίαζε ο ιερός λόφος της
Αρχαίας Ολυμπίας 7 μήνες μετά τις φωτιές του Αυγούστου ήταν
ικανοποιητική.
Τα δέντρα που φυτεύτηκαν είναι πάρα πολύ μικρά -δεν θα μπορούσε να
γίνει διαφορετικά, λένε οι υπεύθυνοι- τόσο που πρέπει να πας πολύ κοντά
για να καταλάβεις την ύπαρξή τους, και αυτό που βλέπεις από μακριά, σαν
συνολική εικόνα, είναι ένας γυμνός από δασική βλάστηση λόφος, ο οποίος
έχει αποκτήσει πράσινο χρώμα, που οφείλεται στη μέθοδο της υδροσποράς.
Δηλαδή, από ειδικά μηχανήματα εκτοξεύτηκε ένα πολτώδες υδατικό διάλυμα
που περιέχει κυτταρίνη, χρώματος λευκού, και ξυλώδεις ίνες, χρώματος
πρασινογάλαζου, σπόρους ποωδών φυτών, οργανικές κόλλες, οργανικό και
ανόργανο λίπασμα. Το πράσινο αυτό χρώμα έχουν αποκτήσει και οι κορμοί
κάποιων δένδρων που υπάρχουν στον λόφο ή ακόμα και τα κορμοδέματα που
έχουν τοποθετηθεί για τα αντιπλημμυρικά και αντιδιαβρωτικά έργα, λόγω
της εκτόξευσης του υδατικού διαλύματος από ειδικά μηχανήματα.
Παράλληλα, στα περίπου 300 στρέμματα όπου έχει πραγματοποιηθεί
υδροσπορά, λόγω του επικλινούς του εδάφους, έχει τοποθετηθεί ένα ειδικό
ύφασμα που ονομάζεται γεωύφασμα.
Παρά τις εξαγγελίες που είχαν γίνει ότι το φύτεμα θα ξεκινούσε το
φθινόπωρο και μέχρι τον Ιανουάριο θα είχε ολοκληρωθεί, συνέβη ακριβώς
το αντίθετο. Οι φυτεύσεις ξεκίνησαν μόλις στις 28 Ιανουαρίου, δηλαδή 5
μήνες μετά τις φωτιές του Αυγούστου (ακόμα και η Ελληνική Ολυμπιακή
Επιτροπή είχε εκδώσει ανακοίνωση μέσω της οποίας εξέφραζε την ανησυχία
της σχετικά με τις καθυστερήσεις των έργων για την αποκατάσταση του
ιστορικού τοπίου), αφού το έργο καθυστέρησε να ανατεθεί από το
υπουργείο Πολιτισμού στο Εθνικό Ιδρυμα Αγροτικής Ερευνας (ΕΘΙΑΓΕ). Η
επίσημη ανάθεση έγινε στις 13 Δεκεμβρίου.
Σ' αυτό το μικρό ομολογουμένως χρονικό διάστημα -αφού μεσολαβούσε η
τελετή της αφής της ολυμπιακής φλόγας και οι χρόνοι πίεζαν ασφυκτικά-
φυτεύτηκαν 38.500 δένδρα, από 24 διαφορετικά είδη, στον αρχαιολογικό
χώρο που ορίζεται από τους λόφους Κρονίου, Καλόσακα, Ζούνη και τις
εγκαταστάσεις της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας.
Απόλυτα ευχαριστημένοι από τη δουλειά που έγινε εμφανίζονται οι
επιστήμονες του ΕΘΙΑΓΕ και σύμφωνα με τον υπεύθυνο των φυτοκομικών
έργων, Γιώργο Καρέτσο, πρόκειται για ένα από τα πιο σημαντικά
οικολογικά γεγονότα, με την πρωτοτυπία του να συνίσταται στο γεγονός
ότι δεν φυτεύτηκε ένα είδος φυτών, αλλά 24 διαφορετικά είδη από τη
χλωρίδα της περιοχής.
«Οταν μας ανατέθηκε το έργο από το υπουργείο Πολιτισμού δουλεύαμε
μέρα-νύχτα για να προλάβουμε. Ο στόχος μας ήταν να ξαναφτιάξουμε το
αρχαίο δάσος», επισημαίνει ο κ. Καρέτσος και τονίζει ότι από δω και στο
εξής το πρόβλημα είναι τι θα γίνει του χρόνου.
«Εμείς θέλουμε πέντε χρόνια για να υποστηρίξουμε τα φυτά, με κλαδεύσεις
και γενικότερη παρακολούθηση, δεν είναι μια δουλειά που την έκανες και
την παράτησες. Στη μελέτη προβλέπεται ακόμα η φύτευση 8.000 φυτών, θα
δούμε και τι αποτυχίες θα έχουμε. Ο πρόσφατος χιονιάς δημιούργησε πολλά
προβλήματα. Κάποια δέντρα που είχαμε φυτέψει, όπως πικροδάφνες,
ξεράθηκαν. Τα έκαψε η παγωνιά. Η χορηγία, όμως, λήγει τον Αύγουστο που
μας έρχεται και κονδύλια για τη συντήρηση δεν έχουν ακόμα προβλεφθεί».
Να σημειώσουμε ότι το συνολικό κόστος του έργου της ανασύστασης της
Αρχαίας Ολυμπίας καλύπτεται από χορηγία του ιδρύματος Ι. Λάτση, ύψους
τριών εκατομμυρίων ευρώ.
Χαρ. Καφύρας νομάρχης Ηλείας
Διαφωνίες-καταγγελίες
Και ενώ οι δενδροφυτεύσεις και τα έργα αποκατάστασης του ιστορικού
χώρου ολοκληρώθηκαν, διαφωνίες και προβλήματα έχουν προκύψει ανάμεσα σε
φορείς και ιθύνοντες για διάφορα θέματα. Πολλοί είναι εκείνοι που
υποστηρίζουν ότι οι εργασίες έγιναν πολύ βιαστικά και σε σύντομο
χρονικό διάστημα, κάτι που θα έχει αποτέλεσμα να χαθούν πολλές νέες
φυτεύσεις. Τονίζουν δε πως αν οι φυτεύσεις είχαν ξεκινήσει νωρίτερα, το
σημερινό αποτέλεσμα θα ήταν πολύ καλύτερο.
«Εγινε δουλειά με σύντομους ρυθμούς, αλλά δεν έγινε αυτή που
προβλεπόταν σύμφωνα με τις μελέτες», υποστηρίζει ο νομάρχης Ηλείας,
Χαράλαμπος Καφύρας, και αναφέρει ότι από τις 27 Σεπτεμβρίου είχε
επισημάνει τους κινδύνους καθυστέρησης στον υπουργό Πολιτισμού, κ.
Λιάπη, αλλά εκείνος του είχε απαντήσει ότι «υπερβάλλει».
«Τα έργα καθυστέρησαν να ξεκινήσουν γιατί υπήρχε δυστοκία όσον αφορά τη
σύμβαση μεταξύ ΠΕΧΩΔΕ, ΕΘΙΑΓΕ και υπουργείο Πολιτισμού. Οι
γραφειοκρατικές διαδικασίες ήταν δαιδαλώδεις. Δυόμισι μήνες ήταν
απλήρωτοι οι δασεργάτες από τον Λαγκαδά, την Αρναία, τον Πολύγυρο και
από αλλού. Οι άνθρωποι έρχονταν σε μένα και μου έλεγαν: "Νομάρχη,
θέλουμε να βάλουμε βενζίνη στο μηχανάκι και δεν έχουμε λεφτά, τι να
κάνουμε;". Απαράδεκτα πράγματα».
Κυπαρίσσια
Ενα από τα προβλήματα που έχει δημιουργηθεί αφορά 3.000 κυπαρίσσια που
φυτεύτηκαν από τους επιστήμονες του ΕΘΙΑΓΕ στην καμένη περιοχή και τα
οποία αγοράστηκαν από την Ιταλία. Σύμφωνα με τον κ. Καρέτσο, τα
κυπαρίσσια πράγματι ήρθαν από την Ιταλία αλλά, όπως υποστηρίζει, έγινε
αναπαραγωγή τεσσάρων ελληνικών κλώνων στο Ιταλικό Ινστιτούτο, κάτι που
θα μπορούσε να γίνει και στην Ελλάδα, αλλά τα χρήματα που χρειάζονταν
ήταν πολλά και δεν υπήρχαν.
Δεν φαίνεται να συμφωνεί όμως με τον υπεύθυνο των φυτοκομικών έργων του
ΕΘΙΑΓΕ ο δασάρχης του Πύργου, Παναγιώτης Κορισιάνος, αφού με αναφορά
του προς τις αρμόδιες υπηρεσίες και τα υπουργεία καταγγέλλει ότι η
παρουσία των συγκεκριμένων φυτών δημιουργεί εκτός των άλλων και
πρόβλημα γενετικής επιμόλυνσης και αλλοίωσης της περιοχής.
Το έγγραφο Α.Π.: 1666/20/3/2008 που εστάλη ελάχιστα 24ωρα πριν από την
τελετή της αφής της ολυμπιακής φλόγας στην Αρχαία Ολυμπία από τον
δασάρχη του Πύργου προς τα υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης, Πολιτισμού,
προς τον Δήμο Αρχαίας Ολυμπίας και τις Διευθύνσεις Δασών Ηλείας και
Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδος αναφέρει μεταξύ άλλων:
«...διαπιστώσαμε ότι ενώ στη μελέτη (σελίδα 11) ο μελετητής προτείνει
πως τα προς επιλογή και εγκατάσταση είδη φυτών θα πρέπει να προέρχονται
από ντόπιο γενετικό υλικό για να μην υπάρξει γενετική αλλοίωση, στην
πράξη φυτεύτηκε κυπαρίσσι που προέρχεται από τη γειτονική μας χώρα, την
Ιταλία».
Ο κ. Κορισιάνος τονίζει ακόμα πως «είμαστε αντίθετοι επιστημονικά με τη
φύτευση του παραπάνω είδους, το οποίο όχι μόνο δεν συνδέεται με την
ιστορική και αρχαιολογική αξία του ευρύτερου τοπίου, αλλά δημιουργεί
και πρόβλημα γενετικής επιμόλυνσης και αλλοίωσης της περιοχής και είναι
εκτός πλαισίου του δασοκομικού αντικειμένου και της αποκατάστασης του
δάσους στην προηγούμενη μορφή, όπως ήταν πριν την πυρκαγιά».
Οσο για την άποψη του ΕΘΙΑΓΕ ότι τα κυπαρίσσια προέρχονται από
ελληνικούς σπόρους ανθεκτικούς στην ασθένεια «έλκος του κυπαρισσιού», ο
δασάρχης υποστηρίζει ότι δεν πείθει εφόσον δεν έχουν προσκομιστεί από
τους αρμόδιους τα απαραίτητα δικαιολογητικά, όπως η πιστοποίηση σπόρων,
η ταυτοποίηση του είδους κ.λπ.
«Υστερα από τα παραπάνω μετά την εκδήλωση της ολυμπιακής αφής
προτείνουμε την αντικατάσταση του παραπάνω είδους, διότι ο ιερός χώρος
της Αρχαίας Ολυμπίας απαιτεί τον σεβασμό όλων μας και η εγκατάσταση των
δασοπονικών ειδών πρέπει να συμφωνεί με τους κανόνες της δασολογικής
επιστήμης και ειδικότερα του δασοκομικού αντικειμένου», καταλήγει στην
αναφορά του ο κ. Κορισιάνος.
Αρδευτικό σύστημα
Το δεύτερο θέμα για το οποίο έχουν προκύψει διαφωνίες και αντεγκλήσεις
αφορά το αρδευτικό σύστημα για το πότισμα των φυτεύσεων που
πραγματοποιήθηκαν στον Κρόνιο λόφο. Ο νομάρχης Ηλείας, Χ. Καφύρας,
υποστηρίζει πως η αρχική μελέτη αποκατάστασης του Κρόνιου λόφου
προέβλεπε την εγκατάσταση μόνιμου αρδευτικού συστήματος, κάτι το οποίο
δεν έγινε ποτέ αφού, σύμφωνα με τον νομάρχη, πρώτον δεν υπήρχαν τα
χρήματα για να τοποθετηθεί και δεύτερον αντιδρούσε η αρχαιολογική
υπηρεσία. Οπως λέει μάλιστα, η όλη ιστορία τού θυμίζει τη λεωφόρο
Συγγρού τότε που ήρθε ο Ντ' Εστέν. Φύτεψαν τα δέντρα και μόλις ο Ντ'
Εστέν έφυγε, αυτά ξεράθηκαν.
Αλλά και ο δήμαρχος της Αρχαίας Ολυμπίας, Γιώργος Αηδόνης, φαίνεται πως
δεν γνωρίζει τι ακριβώς έχει συμβεί με το αρδευτικό σύστημα. Απ' ό,τι
λέει, αυτό που έχει πληροφορηθεί είναι ότι προβλεπόταν η εγκατάσταση
μόνιμου αρδευτικού συστήματος, έργο για το οποίο δεν έδινε άδεια το
ΚΑΣ. Τώρα, σύμφωνα με τον δήμαρχο, οι υπεύθυνοι του ΕΘΙΑΓΕ έπεισαν το
ΚΑΣ ότι πρέπει να τοποθετηθεί μόνιμο για να μην καταστραφούν όλα τα
φυτά, σε σημεία τουλάχιστον που να μη θίγεται η αισθητική του χώρου.
Σύμφωνα πάντως με τον κ. Καρέτσο, προς το παρόν έχει εγκατασταθεί
επικαθήμενο σύστημα άρδευσης γιατί η Εφορεία Αρχαιοτήτων δεν ήθελε
μόνιμο. Ο υπεύθυνος των φυτοκομικών έργων του ΕΘΙΑΓΕ, πάντως, είναι
αισιόδοξος και υποστηρίζει ότι τα δέντρα και με αυτό το σύστημα
ποτίζονται πολύ καλά.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 24/03/2008
(0) |