Μέσα σε 5 χρόνια

Σήμερα ο πρότυπος Προσωρινός Βιοκλιματικός Οικισμός για τους Σκηνίτες Αθίγγανους του δήμου Μενεμένης Θεσσαλονίκης δεν διαφέρει σε τίποτα από τα παρακείμενα παραπήγματα που χάνονται μέσα σε βουνά σκουπιδιών και λασπωμένους χωματόδρομους. Περίπου πέντε χρόνια μετά την ολοκλήρωση του πρωτοποριακού βιοκλιματικού οικισμού, η εισήγηση των αρμοδίων αναμένεται να υποδείξει την ολοκληρωτική απάλειψή του και την αξιοποίηση της γης για άλλες χρήσης. Ενα πείραμα που ξεκίνησε τη δεκαετία του ’90 στο πλαίσιο εθνικών δράσεων για τη συνολική θεώρηση του ζητήματος των Αθίγγανων ως προς την κοινωνική ένταξη, τη στέγαση, την απασχόληση και την επίλυση δομικών προβλημάτων, που δυστυχώς απέτυχε παταγωδώς.

Ο δήμος Μενεμένης φιλοξενεί πολλούς Αθίγγανους στην περιοχή του Δενδροποτάμου, η οποία απασχολεί συχνά τον Τύπο για περιπτώσεις παραβατικότητας. Τη δεκαετία του ’90 αλλά και σήμερα στις παρυφές του Δενδροποτάμου -και του οικισμού Αθιγγάνων Αγ. Νεκτάριος- υπήρχαν έντονα προβλήματα «από ορισμένους θύλακες παραπηγματούχων που “ενοχλούσαν” την αστική ανάπτυξη, τον πολεοδομικό σχεδιασμό και την εφαρμογή της ρυμοτομίας που η δημοτική αρχή είχε προσπαθήσει να υλοποιήσει στην περιοχή προκειμένου για την ενσωμάτωση των καταυλισμών Αθιγγάνων στο πολεοδομικό σχέδιο», είπε στην «Κ» ο διευθυντής Τεχνικών Υπηρεσιών του δήμου, κ. Αθ. Παππάς.

Η προσωρινή λύση της δημιουργίας ενός πρότυπου βιοκλιματικού οικισμού επιλέχθηκε ως άμεση αντιμετώπιση ενός προβλήματος που έκαιγε, του στεγαστικού ζητήματος των Αθιγγάνων της περιοχής. Μέσα από διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό και με δημόσια χρηματοδότηση από το υπουργείο Εσωτερικών ύψους περίπου 270 εκατ. δρχ. κατασκευάστηκε ένας οικισμός εικοσιτεσσάρων κατοικιών σε δημοτικό οικόπεδο έκτασης 13,5 στρεμμάτων με όλα τα απαραίτητα δίκτυα υποδομής.

Οι εικοσιτέσσερις οικίες -που απέσπασαν το βραβείο της Διεθνούς Ενωσης Αρχιτεκτόνων- κατασκευάστηκαν με τα κατάλληλα υλικά και τον απαραίτητο σχεδιασμό για την εξοικονόμηση ενέργειας και τη διασφάλιση των βέλτιστων συνθηκών διαβίωσης στη βάση των αναγκών και των συνηθειών των Αθιγγάνων με τη δυνατότητα διαδοχικών επεκτάσεων ώστε να ικανοποιούνται οι μεταβαλλόμενες ανάγκες των οικογενειών τους. Στο κέντρο του οικισμού κατασκευάστηκε ένα κοινωνικό Κέντρο όπου θα στεγάζονταν ιατρεία και κοινωνικοί λειτουργοί, ένα γραφείο του δήμου κι ένα κυλικείο, ενώ ο οικισμός περιλάμβανε δημόσιους χώρους πρασίνου και παιδικές χαρές.

Το έργο ξεκίνησε το 2000 και ολοκληρώθηκε το 2002, ωστόσο η αλλαγή της δημοτικής αρχής, η έλλειψη αντιπροσώπευσης των Αθιγγάνων -όπως σημειώνεται από το δήμο Μενεμένης- και τα εγγενή δομικά προβλήματα οδήγησαν στο απόλυτο χάος. Σύμφωνα με τη δημοτική αρχή, οι Αθίγγανοι εγκαταστάθηκαν χωρίς την επιστασία του δήμου, ανοργάνωτα και απρογραμμάτιστα, ενώ σύντομα παρουσιάστηκαν φαινόμενα αυθαίρετης ηλεκτροδότησης, λεηλασίας και βανδαλισμών καθώς και αυθαίρετων κατασκευών που καταστρατηγούσαν το βιοκλιματικό σχεδιασμό του πρότυπου οικισμού. «Δεν έγινε εφικτή η εφαρμογή του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας που είχαμε καταρτίσει, ενώ σύντομα βρεθήκαμε απέναντι σε τεράστια κοινωνικά προβλήματα που δεν είχαμε τις δυνάμεις να αντιμετωπίσουμε», σημείωσε ο κ. Παππάς.

Αλλη χρήση

Ο ίδιος χαρακτηρίζει την περίπτωση «μετωπική σύγκρουση», το αποτέλεσμα της οποίας είναι σήμερα ένας διαλυμένος πρότυπος βιοκλιματικός οικισμός. Φαίνεται, μάλιστα, πως οι προθέσεις της δημοτικής αρχής είναι να «πιστοποιηθεί ο θάνατος» του εγχειρήματος ώστε να απελευθερωθεί για αξιοποίηση η δημοτική έκταση.

19-03-08

προσθέστε το άρθρο σε μηχανές social bookmarking

(0)