http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathcommon_2_08/03/2008_1287264

Το Ενσντορφ, μια επαρχιακή πόλη στο κρατίδιο Ζάαρλαντ, έχει μακρά παράδοση στην ηλεκτροπαραγωγή. Εδώ και αιώνες, οι κάτοικοι ασχολούνται με την εξόρυξη άνθρακα, ενώ μονάδες λιθάνθρακα λειτουργούν ήδη από το 1963. Το Νοέμβριο του 2006, η εταιρεία RWE γνωστοποίησε την πρόθεσή της να κατασκευάσει ένα νέο εργοστάσιο λιθάνθρακα. «Οταν το πληροφορηθήκαμε, πιστέψαμε ότι οι νέες μονάδες θα αντικαθιστούσαν τις παλιές κι αυτό το θέλαμε!», σχολιάζει ο Ρολάν Βίσντορφ, 46 ετών, ιδιωτικός υπάλληλος. Οι νέες μονάδες λιθάνθρακα θα ήταν εξοπλισμένες με σύγχρονη τεχνολογία που περιορίζει την εκπομπή ρύπων. Τελικά, τα σχέδια της γερμανικής εταιρείας ξεπερνούσαν κάθε φαντασία. Οχι μόνο δεν θα αντικαθιστούσε τις παλαιές μονάδες συνολικής ισχύος 430 MW, αλλά θα κατασκεύαζε δύο νέες 800 MW η καθεμιά που θα λειτουργούσαν παράλληλα με τις παλιές. Αν τα σχέδια πραγματοποιούνταν, η συνολική καύση θα ξεπερνούσε τα 2.000 ΜW.

Οταν αρχίζουν να γνωστοποιούνται λεπτομέρειες, ο κόσμος θορυβείται. Τέσσερις πολίτες διαφορετικής πολιτικής προέλευσης ιδρύουν την «Πρωτοβουλία Πολιτών» και ξεκινούν να δουλεύουν για να οργανώσουν την αντίσταση. «Αν πρέπει να σας δώσουμε μια συμβουλή είναι να δουλεύετε με ταχύτητα και να χρησιμοποιείτε επιστημονικά επιχειρήματα, έτσι μόνο πείθεται ο σύγχρονος ακροατής», υπογραμμίζει η Αλεξάνδρα, 29 ετών, δασκάλα. «Είναι αλήθεια ότι η RWE εξεπλάγη με την ταχύτητα και την αποτελεσματικότητά μας», εξηγεί ο Μάρκους Τρέσελ, 30 ετών, γενικός γραμματέας των Πρασίνων του Ζάαρλαντ και ψυχή της Πρωτοβουλίας των Πολιτών. Ασος στο μανίκι τους είναι η νομοθεσία του κρατιδίου, που δίνει εμμέσως τη δυνατότητα στους κατοίκους του Ενσντορφ να έχουν λόγο για την ανέγερση του νέου εργοστασίου: προϋπόθεση για τη νέα εγκατάσταση είναι η κατασκευή στον ποταμό Ζάαρ ενός λιμανιού, απ' όπου θα γίνεται η προμήθεια του λιθάνθρακα. Για να ξεκινήσουν οι εργασίες κατασκευής πρέπει η πλειοψηφία των πολιτών του Ενσντορφ να είναι σύμφωνη, αφού πρόκειται για αλλαγή του γενικού πολεοδομικού σχεδίου! Από το 1996, οι κάτοικοι του Ζάαρλαντ έχουν το δικαίωμα να κινήσουν διαδικασίες δημοψηφίσματος για τη διεξαγωγή δημοσίων έργων, αρκεί να συλλέξουν υπογραφές από το 15% των δημοτών. Η συναίνεση του κόσμου άλλωστε αποτελεί όρο και της RWE! Ετσι προαναγγέλλεται το δημοψήφισμα, αυτό που ένα χρόνο αργότερα θα διώξει τελικώς την RWE.

Ως οικολογική παρουσίαζε η εταιρεία την επένδυση

Η πολιτική σκηνή της Γερμανίας είναι διχασμένη. Οι Πράσινοι εκφράζουν από την αρχή την αντίθεσή τους στις προθέσεις της RWE, αλλά και η σοσιαλιστική SPD (Σοσιαλδημοκράτες) σταδιακά αντιτάσσεται, ζητώντας την κατασκευή ενός μικρότερου εργοστασίου ως αντικατάσταση του παλιού. Η CDU (Χριστιανοδημοκράτες), που έχει στην περιοχή την πλειοψηφία, υποστηρίζει τη γερμανική εταιρεία. Ο χριστιανοδημοκράτης δήμαρχος του Ενσντορφ, Tόμας Χαρτς, υπερασπίζεται με σθένος τη νέα επένδυση μέχρι να αποστασιοποιηθεί, περιμένοντας τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος. Μας υποδέχεται στο γραφείο του.

Μου αφηγείται την ιστορία από τη δική του σκοπιά, από την οπτική ενός δημάρχου που ενδιαφέρεται για την οικονομική άνθηση της πόλης και την εξασφάλιση νέων θέσεων εργασίας. Οι διαβεβαιώσεις της RWE φαίνεται να τον έχουν πείσει. «Ουσιαστικά με το νέο εργοστάσιο, η ατμόσφαιρα θα γινόταν καλύτερη μακροπρόθεσμα. Το παλαιό θα έκλεινε κάποια στιγμή». Η περιοχή θα αποκόμιζε ουσιαστικά ένα 3% παραπάνω μόλυνση με το νέο εργοστάσιο, ποσοστό που δεν τον τρομάζει, αφού η περιοχή είναι ήδη πολύ επιβαρυμένη. «Το Ενσντορφ έχασε μια μεγάλη ευκαιρία», προσθέτει, αλλά καταλαβαίνω ήδη από την έκφρασή του ότι η υπόθεση τον έφερε ενώπιον μεγάλων διλημμάτων. Πιεσμένος τόσο από την κυβέρνηση όσο και από την εταιρεία ηλεκτροπαραγωγής, βρέθηκε αντιμέτωπος με τους κατοίκους, οι οποίοι έτρεφαν μέχρι πρότινος μεγάλη εκτίμηση για το πρόσωπό του.

Ανάλογη αντίδραση έχει και ο εκπρόσωπος Τύπου του υπουργείου Οικονομικών του Ζάαρλαντ, Χόλγκερ Σμιτ. Μου ξεκαθαρίζει εξ αρχής ότι θα αναλύσει τις οικονομικές συνιστώσες της επένδυσης για την περιοχή και όχι το θέμα της ρύπανσης, «αυτό είναι δουλειά του υπουργείου Περιβάλλοντος».

Η RWE σχεδιάζει με τη χαρακτηριστική αλαζονεία των ισχυρών την επέκταση των εργοστασίων λιθάνθρακα, χωρίς να υπολογίζει μια πιθανή αντίδραση του κόσμου. «Απόδειξη είναι ότι τα παρήγγειλε, χωρίς να περιμένει τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος», αναφέρει ο Γιοαχίμ Γκοτς, πρόεδρος της περιβαλλοντικής οργάνωσης BUND στο Ζάαρλαντ. Επιλέγει το Ενσντορφ, επειδή έχει την ανάλογη υποδομή. Ως χώρος κατασκευής, ορίζεται μια έκταση που εφάπτεται των ήδη υπαρχόντων εργοστασίων λιθάνθρακα. Τα εργοστάσια θα ήταν δίπλα στην εθνική οδό και τον σιδηρόδρομο. Η γερμανική εταιρεία θεωρεί ότι τα σχέδια ταιριάζουν στην παράδοση της περιοχής ως εξαγωγέα ρεύματος. Η RWE ξεκινά λοιπόν μια εντυπωσιακή διαφημιστική καμπάνια, ενώ παράλληλα γίνεται χορηγός εκδηλώσεων και φορέων της περιοχής, ώστε να εξασφαλίσει τη συναίνεσή τους. Παρουσιάζει τη νέα επένδυσή της ως οικολογική λύση και μοναδική ευκαιρία για την τοπική κοινωνία. «Είναι πραγματικά μοντέρνο! Είναι καλό για το κλίμα! Είναι καλό για το Ενσντορφ! Είναι καλό για την οικονομία! Είναι καλό για να έχετε σίγουρες θέσεις εργασίας! Είναι καλό για το μέλλον!», προαναγγέλλει στα φυλλάδια της, που είναι διακοσμημένα με πράσινο και λουλούδια.

Πώς είναι πραγματικά τα πράγματα

Η αλήθεια ήταν, όπως αποδεικνύεται με την πάροδο των μηνών, ότι η επένδυση αυτή θα ήταν συμφέρουσα μόνο για την RWE. Γιατί;

• Οι νέες μονάδες θα έρχονταν ως επέκταση των παλαιότερων και όχι ως αντικατάστασή τους: η μοναδική δέσμευση της εταιρείας ήταν ότι κάποια στιγμή στο μέλλον θα διέκοπτε τις παλαιές μονάδες.

• Ο λιθάνθρακας που θα χρησιμοποιείτο θα ήταν εισαγόμενος επειδή «αφενός ο εγχώριος λιθάνθρακας δεν επαρκεί και είναι ακριβότερος από τον εισαγόμενο, αφετέρου η Γερμανία έχει αποφασίσει τη διακοπή της εξόρυξης άνθρακα το 2018», λέει ο δήμαρχος. Η μεταφορά θα γινόταν από τον ποταμό Ζάαρ.

• Το ρεύμα που θα παραγόταν θα εξαγόταν, καθώς η γερμανική επαρχία είναι ενεργειακά επαρκής. «Μέχρι σήμερα το ρεύμα που παράγεται στο Ζάαρλαντ ηλεκτροδοτούσε τη Βαυαρία και τη Βάδη Βυρτεμβέργη, αυτή τη φορά όμως θα πήγαινε στη Γαλλία, στην Ελβετία ακόμα και μέχρι την Ισπανία, σύμφωνα με κάποιες πηγές», μας ενημερώνει ο Γιοαχίμ Γκοτς.

• Οι νέες μονάδες θα είχαν δυνατότητα θέρμανσης 3.900 ΜW, η οποία όμως θα μεταβαλλόταν σε ηλεκτρική απόδοση 1.600 MW. Δηλαδή, το 45% της ενεργειακής απόδοσης του λιθάνθρακα θα έμενε ανεκμετάλλευτη και θα διαχεόταν στην ατμόσφαιρα, ενώ θα μπορούσε με την κατάλληλη μετατροπή να αξιοποιηθεί ως θέρμανση για όλα τα σπίτια του κρατιδίου Ζάαρλαντ. Αποδεικνύεται ότι το εργοστάσιο δεν θα ήταν η τελευταία λέξη της τεχνολογίας, αφού έχουν ήδη σχεδιαστεί εργοστάσια που στο άμεσο μέλλον θα έχουν δυνατότητα ενεργειακής εκμετάλλευσης του λιθάνθρακα σχεδόν 75%.

• Και σε επίπεδο εκπομπής ρύπων η απόδοση του μεγαθηρίου δεν θα ήταν ικανοποιητική. Τα θερμοηλεκτρικά εργοστάσια ή τα εργοστάσια λιθάνθρακα μικρότερης ισχύος επιτυγχάνουν ένα αξιοπρεπές φιλτράρισμα των αποβλήτων που διαχέονται στην ατμόσφαιρα. «Ο,τι προτέρημα προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία, εξαλείφεται στην περίπτωση αυτή λόγω του πολύ μεγάλου μεγέθους του εργοστασίου», εξηγεί ο Γκοτς. Εργοστάσια ηλεκτρικής ενέργειας με τη δυνατότητα διαχωρισμού και αποθήκευσης του διοξειδίου του άνθρακα θα είναι στη διάθεσή μας, σύμφωνα με τα πιο αισιόδοξα προγνωστικά το 2020. Υπολογίζεται ότι, αν το νέο εργοστάσιο λειτουργούσε για σαράντα χρόνια, θα απελευθέρωνε κάθε χρόνο 8 εκατομμύρια τόνους διοξείδιο του άνθρακα, ποσοστό που εκπέμπουν περισσότερο από τέσσερα εκατομμύρια νταλίκες τον χρόνο. Μαζί με τον λιθάνθρακα θα καίγονταν κρεατάλευρα, λάσπη επεξεργασίας λυμάτων και βιομάζα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ποιότητα των παραγόμενων αποβλήτων.

• Και από οικονομικής άποψης οι κάτοικοι θα έβγαιναν ζημιωμένοι. «Οι τιμές του ρεύματος τα τελευταία χρόνια ανεβαίνουν συνεχώς και κανείς δεν εγγυάται ότι με την κατασκευή του νέου εργοστασίου οι τιμές θα σταθεροποιηθούν ή θα υποχωρήσουν», υπογραμμίζει ο Κλάους Νόιμαν, 33 ετών, καθώς σέρνει το καροτσάκι της νεογέννητης κόρης του. «Είμαι πολύ θυμωμένος και για τον λόγο αυτόν ψήφισα όχι». Παράλληλα, οι μεσίτες προαναγγέλλουν τη μείωση της αξίας των ακινήτων με την έναρξη και μόνο των εργασιών κατασκευής του εργοστασίου. Αν και η RWE υπόσχεται λεφτά, οι Ενσντορφιανοί βλέπουν τι τσέπες τους να αδειάζουν, ενώ οι πολυπόθητες θέσεις εργασίας στο σχεδιαζόμενο μεγαθήριο μειώνονται. Στο τέλος ο αριθμός τους φτάνει δεν φτάνει τις εκατό. Το κέρδος όμως της RWE υπολογίζεται στα 2,2 δισεκατομμύρια ευρώ.

«Μας υποτίμησαν»

«Ηρθαν οι καλοντυμένοι κύριοι με τα κουστούμια από το Εσσεν με την πεποίθηση ότι το μικρούλι Ενσντορφ θα ήταν παιχνιδάκι γι' αυτούς», διηγείται ο Μάρκους. «Ηταν όπως με τον Δαβίδ και τον Γολιάθ, στην αρχή δεν ελπίζαμε σε μια νίκη». Ο κόσμος όμως έχει πλέον γνώση και θέτει ερωτήσεις. Οι ερωτήσεις αυτές είναι που φέρνουν σε αμηχανία τον γερμανικό κολοσσό, ο οποίος απαντά με ασάφεια. Ενας εκ των υπευθύνων της εταιρείας διαβεβαιώνει με κυνισμό το ακροατήριο σε μια ενημερωτική εκδήλωση, ότι η περιβαλλοντική επιβάρυνση δεν θα είναι δα και τόσο μεγάλη, αφού «το προσδόκιμο ζωής συνεχώς ανεβαίνει!». «Είναι τα ψέματα της RWE και των πολιτικών που εξόργισαν τον κόσμο», μας διαβεβαιώνει η Αλεξάνδρα, που μέχρι πρότινος δεν είχε ασχοληθεί με τα κοινά, ο εμπαιγμός όμως που αισθάνθηκε, την ώθησε. «Στην αρχή ήμαστε μια μικρή ομάδα, αλλά κάποιοι έπρεπε να κάνουμε την αρχή!», διηγείται ο Ρόλαντ. «Ψάχναμε με τις ώρες πληροφορίες στο Ιντερνετ». «Για ένα χρόνο δεν είχαμε προσωπική ζωή», συμπληρώνει η Ανια Μπαχ, 40 ετών, ψυχολόγος. «Ταξιδεύαμε για να συναντήσουμε τους ειδικούς επιστήμονες, γράφαμε γράμματα στους πολιτικούς, ακόμα και στην Αγκελα Μέρκελ. Στην αρχή μας αγνοούσαν. Εμείς όμως επιμέναμε. Οταν κατάλαβαν τη δύναμη μας, όχι μόνο μας απάντησαν, αλλά υποχώρησαν και από τις απόλυτες θέσεις τους.»

Δύο φορές τη βδομάδα τα μέλη της Πρωτοβουλίας συναντιούνται. Συντάσσουν ενημερωτικά φυλλάδια και τα μοιράζουν. Κάθε Σάββατο στην αγορά του Ενσντορφ στήνουν ένα περίπτερο και συζητούν με τους περαστικούς. Στην αρχή το θέμα αγγίζει μόνο τους οικογενειάρχες, μετά θεωρούν όλοι ότι το θέμα τούς αφορά. Λίγο καιρό πριν από την τελική αναμέτρηση, έχουν μαζευτεί 13.000 υπογραφές από την ευρύτερη περιοχή. Σύμφωνα με τις απαντήσεις που έδωσαν όσοι ψήφισαν, ο σημαντικότερος παράγοντας για την επιλογή τους ήταν η υγεία.

Το κρατίδιο Ζάαρλαντ είναι μια επιβαρυμένη περιβαλλοντικά περιοχή, αφού η οικονομία της στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά στη βαριά βιομηχανία: εργοστάσια σιδήρου, χάλυβα, αυτοκινητοβιομηχανίες, πετροχημικά εργοστάσια, εργοστάσια κεραμικών και βέβαια οι δύο παλιές μονάδες λιθάνθρακα. Η αύξηση της θερμοκρασίας στο Ζάαρλαντ τα τελευταία εκατό χρόνια είναι 1,25 βαθμούς Κελσίου, όταν ο μέσος όρος υπερθέρμανσης της Γερμανίας είναι 0,9 βαθμοί. Οι κάτοικοι του έχουν σύμφωνα με έρευνες το χαμηλότερο προσδόκιμο ζωής. «Κανείς δεν ξέρει να πει ακριβώς το γιατί», υπογραμμίζει άρθρο της «Ζιντόιτσε Τσάιτουνγκ», «φταίνε μήπως τα πολλά τηγανητά και οι μπίρες που πίνουν οι κάτοικοι του Ζάαρλαντ;», αναρωτιέται υπαινικτικά ο αρθρογράφος.

Οι επιπτώσεις στην υγεία

Επισκεπτόμαστε τον γιατρό ωτορινολαρυγγολόγο Ντιρκ Μπράιερ στο ιατρείο του. Ο γιατρός είναι πολύ προβληματισμένος με την κατάσταση. «Ξέρετε, υπάρχουν ανώτατα όρια εκπομπής ρύπων, για την υγεία όμως δεν υφίστανται μέτρα και σταθμά: δεν έχει οριστεί ένα όριο, πέρα από το οποίο ο άνθρωπος αρρωσταίνει. Το πεπρωμένο των συμπατριωτών μου συνδέεται άμεσα με την εξόρυξη και καύση άνθρακα και χάλυβα. Οι άνθρωποι εδώ είναι συχνότερα υπέρβαροι, έχουν διαβήτη και πολλές πιθανότητες να προσβληθούν από καρκίνο, κυρίως οι γυναίκες», μου απαριθμεί τις παθήσεις μελαγχολικά. Περισσότερο ευάλωτες είναι οι έγκυοι, καθώς σύμφωνα με έρευνες δυσχεραίνεται η ανάπτυξη του αναπνευστικού συστήματος του εμβρύου και τα νεογνά γεννιούνται συχνά λιποβαρή. Τα καρδιοαναπνευστικά προβλήματα βρίσκουν και αυτά πρόσφορο έδαφος στο Ζάαρλαντ. «Κάθε φορά που αναπνέουμε, εισπνέουμε αμέτρητες χιλιάδες σωματίδια. Οσο πιο μικρά είναι, τόσο βαθύτερα εισέρχονται στο αναπνευστικό σύστημα και τόσο σοβαρότερα είναι τα προβλήματα υγείας που δημιουργούν μακροπρόθεσμα». Ετσι οι αλλεργίες και το άσθμα είναι συχνές παθήσεις ιδίως των νεαρών ηλικιών. Ομως και τα καρδιολογικά επεισόδια είναι κοινός τόπος σε άνδρες και γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, με συχνότητα 30% μεγαλύτερη από άλλα μέρη.

Η σύμπραξη των γιατρών ήταν αποφασιστικής σημασίας. «Στην αρχή ήμαστε τέσσερις γιατροί που δεν εγκρίναμε το σχέδιο της RWE, αλλά μετά γίναμε πολλοί». Ο ιατρικός σύλλογος του Ζάαρλαντ δεν ενοποιείται μεν με την «Πρωτοβουλία των Πολιτών», αλλά εκφράζει τις ίδιες απόψεις δίνοντας βαρύτητα στην επιστημοσύνη.

«Αυτό ήταν βασικά το μυστικό της επιτυχίας, ότι όλοι οι φορείς ενωθήκαμε και συνεργαστήκαμε», εξηγεί ο εκπρόσωπος της BUND. «Ημαστε όλοι ετοιμοπόλεμοι. Φανταστείτε ότι στο δημοψήφισμα ψήφισαν περισσότεροι πολίτες απ' ό,τι στις δημοτικές εκλογές!» Αμφιλεγόμενη κρίνεται η στάση του Τύπου. Η τοπική εφημερίδα επιμένει μέχρι τέλους στην υποστήριξη του μελλοντικού έργου. Ως απάντηση σ' αυτό «έχασε πολλούς από τους συνδρομητές της», θυμάται γελώντας πια ο περιβαλλοντολόγος.

Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της 25ης Νοεμβρίου 2007 είναι εντυπωσιακό: 30% υπέρ της κατασκευής και 70% κατά. Καθώς περπατάμε στους δρόμους του Ενσντορφ βλέπουμε ακόμα υπολείμματα της καμπάνιας: αυτοκόλλητα διαμαρτυρίας κολλημένα στους τοίχους, αλλά και το γραφείο της RWE άδειο να περιμένει τον επόμενο ενοικιαστή του. Κάποιοι από τους ένθερμους υποστηρικτές είναι πρόθυμοι να μας μιλήσουν, κάποιοι φοβούνται ενδεχόμενες επιπτώσεις στην κλειστή κοινωνία του Ενσντορφ. Ψάχνω εναγωνίως να βρω εκπροσώπους του 30%. Απ' ό,τι μαθαίνω, πρόκειται εν πολλοίς για τους εργαζόμενους στο παλιό εργοστάσιο, όπου οι ιθύνοντες απείλησαν ότι το αποτέλεσμα της δημοσκόπησης θα κρίνει και το εργασιακό μέλλον τους.

Τώρα που πήραν φόρα…

Οσο είμαστε εκεί, όμως, γινόμαστε και μάρτυρες μιας μεγάλης διαδήλωσης 6.000 ανθρώπων στη γειτονική πόλη Ζααρλουίς. Το αίτημα αυτή τη φορά είναι η διακοπή της εξόρυξης άνθρακα στο Ενσντορφ, που προκαλεί δύο με τρεις σεισμούς την ημέρα! Πολλά σπίτια έχουν καταστραφεί, ενώ οι ένοικοι ζουν μέσα στο φόβο. «Είναι μία σχετικώς νέα κατάσταση. Συμβαίνει τα τελευταία δυο - τρία χρόνια», εξηγεί ο Μάρκους. «Τα αποθέματα φτάνουν σιγά σιγά στο τέλος και καθώς τα μηχανήματα προσπαθούν να εντοπίσουν τον άνθρακα στα έγκατα της γης, προκαλούν δονήσεις». Ο κόσμος συμμετέχει έντονα στη διαμαρτυρία. «Τώρα που αυτοί πήραν φόρα, δεν σταματούν με τίποτα» σκέφτομαι και αναρωτιέμαι, πώς μπορεί ένας λαός παραδοσιακά υπάκουος και πειθαρχημένος να μετατρέπεται σε σύμβολο επανάστασης και διαμαρτυρίας. «Κάποια στιγμή καταλάβαμε ότι οι πολιτικοί αδιαφορούν για μας», μου λέει ένας διαδηλωτής. «Αρα; Πρέπει να αναλάβει ο καθένας την ευθύνη που του αναλογεί». Ο δημοσιογράφος Τόμας Γκέρμπερ, 50 ετών, ερμηνεύει τη στάση αυτή ως μια μεταβατική περίοδο: «Είμαστε στην αρχή μιας νέας εποχής, από τη βιομηχανοποίηση του Ζάαρλαντ περνάμε στην από-βιομηχανοποίηση, η συνείδηση των ανθρώπων μεταβάλλεται».

Πριν με συνοδεύσουν στο αεροδρόμιο με οδηγούν σε ένα ύψωμα κοντά στα σύνορα με τη Γαλλία. Από τη μία πλευρά φαίνονται τα φουγάρα των γερμανικών βιομηχανιών και από την άλλη οι ανεμογεννήτριες της Γαλλίας. «Από εδώ μπορείς να δεις τις διαφορετικές τακτικές των δυο χωρών στον ενεργειακό τομέα», παρατηρεί ο Μάρκους. «Στην Ελλάδα, τι θα κάνετε με την RWE;», με ρωτούν. Δεν έχω απάντηση. «Να πεις στον κόσμο να μην το βάλει κάτω. Να ψάξει να βρει τα αδύναμα σημεία της εταιρείας και να την πολεμήσει», λέει αποφασιστικά η Ανια. «Μετά το χουνέρι που της κάναμε, αν η RWE αντιμετωπίσει πάλι αντιδράσεις, θα τα μαζέψει και θα φύγει! Να είστε σίγουροι!», μου λέει ο Μάρκους και μου κλείνει το μάτι συνωμοτικά.


Χάιντζ Μπροσέτ, 69 ετών, συνταξιούχος
«Πρέπει κανείς να ξεκινήσει τον αγώνα και να εντοπίσει τις αδυναμίες του αντιπάλου. Δεν περίμενα τόσο μεγάλη ανταπόκριση από τον κόσμο. Εκτός από τη συμμετοχή στις διαδηλώσεις, υπήρξαν και πάρα πολλοί που μας στήριξαν οικονομικά. Μέσα απ' όλη αυτή την ιστορία συνειδητοποίησα ότι στην εποχή μας κυβερνά το κεφάλαιο.»

Πάτρικ, 19 ετών
«Ψήφισα όχι για λόγους υγείας. Ζω στο Ενσντορφ και θέλω να συνεχίσω να ζω εδώ. Οσα λέγονταν περί ανεργίας, ήταν υπερβολές. Εγώ δε θα 'θελα ποτέ να δουλέψω σε μονάδα λιθάνθρακα. Είμαι πολύ χαρούμενος με την έκβαση που πήραν τα πράγματα!»

Μάκους Μπάρτεν, 40, οικονομικός σύμβουλος
«Κατάλαβα ότι όλα γίνονταν για το χρήμα και αυτό με εξόργισε. Ετσι δραστηριοποιήθηκα πολιτικά για πρώτη φορά στη ζωή μου. Αφιέρωνα όλο τον ελεύθερο χρόνο μου σε αυτόν τον σκοπό! Δυο φορές τη βδομάδα με το που σχολούσαμε, συναντιόμασταν. Σε μια συγκέντρωση ανέβηκα αυθόρμητα στην εξέδρα και ενθάρρυνα τον κόσμο: θα νικήσουμε, γιατί είμαστε δυνατοί! Το έλεγα επειδή το ένιωθα, δεν είχα όμως καθόλου στοιχεία. Αναρωτιέμαι και εγώ καμιά φορά, πού βρήκα το θάρρος. Τώρα αισθάνομαι πλήρης και έτοιμος να συμμετέχω και πάλι σε κάτι παρόμοιο, αν απαιτηθεί. Οφείλουμε να προστατεύσουμε τις επόμενες γενιές από την κλιματική αλλαγή.»

Γενς, 9 ετών, Πάτρικ, 7 ετών
«Φυσικά και έχουμε άποψη! Ακούγαμε τόσο καιρό πολλές συζητήσεις για το θέμα. Κάποιοι ήλπιζαν σε νέες θέσεις εργασίας. Εμείς όμως δεν θέλουμε άλλο ένα φουγάρο δίπλα στο σπίτι. Η μαμά και ο μπαμπάς ψήφισαν ΟΧΙ και όπως λένε, το έκαναν και για μας.»

Ανια Μπαχ, 40, ψυχολόγος - Ντίτριχ Μπίκελμαν, 46, σύμβουλος επιχειρήσεων - Λίζα, 10
«Ημουν πάντα ενεργή πολιτικά και κοινωνικά. Είμαι εγγεγραμμένη στους Πράσινους. Οταν ανακοινώθηκαν τα σχέδια της RWE, προσπάθησα να ενημερωθώ και τρόμαξα με το μέγεθος του σχεδίου. Αρχισα να συζητώ το θέμα, να πηγαίνω στις συνελεύσεις και να ζητάω από την RWE να μιλήσει με στοιχεία. Παρουσίαζε τις νέες μονάδες ως ένα πρωτοποριακό έργο. Είμαι πολύ ικανοποιημένη, που ο αγώνας μας πέτυχε. Τώρα μπορώ και πάλι να κάνω σχέδια για το μέλλον με την οικογένειά μου. Αν πρέπει να σας δώσω μια συμβουλή, είναι απλώς να ξεκινήσετε! Κανένας αγώνας δεν είναι εύκολος!»


ΕΠΙ ΤΟΥ ΠΙΕΣΤΗΡΙΟΥ

Λίγο πριν από την έκδοση του ΟΙΚΟ, ένας πολύ μεγάλος σεισμός, λόγω των εργασιών εξόρυξης άνθρακα στην περιοχή του Ενσντορφ, έγινε το Σάββατο 23 Φεβρουαρίου, με αποτέλεσμα πολλές καταστροφές και μικροτραυματισμούς - ευτυχώς χωρίς θύματα. Ο κόσμος εξαγριώθηκε, διαδήλωσε αυθόρμητα και με πολύ πάθος. Και για μία ακόμα φορά, τα κατάφερε, αφού εκδόθηκε επίσημη ανακοίνωση ότι διακόπτεται οποιαδήποτε εργασία στο ορυχείο.

Αποστολή: ΙΩΑΝΝΑ ΦΩΤΙΑΔΗ
Φωτογραφίες: BAΓΓEΛHΣ ΖABOΣ

προσθέστε το άρθρο σε μηχανές social bookmarking

(0)