|
29.03.09 |
|
ΤΟ ΒΗΜΑ, 27.3.2009
Καρτέλ, δίκτυα καταναλωτών και πράσινη ανάπτυξη
Ιωάννης Ζαμπετάκης | Παρασκευή 27 Μαρτίου 2009
Η αξία της πολιτικής αλλά και της μαχόμενης δημοσιογραφίας γίνεται ακόμη πιο μεγάλη και χρήσιμη για την κοινωνία και τον άνθρωπο όταν σε τακτά χρονικά διαστήματα επανεξετάζουν φλέγοντα οικονομικά προβλήματα. Ειδικά σήμερα, εν μέσω παγκόσμιας οικονομικής και διατροφικής κρίσης. Από τη μία πλευρά υπάρχουν συνεχώς αυξανόμενες στρατιές ανέργων και αστέγων σε ΗΠΑ και ΕΕ, ενώ από την άλλη πλευρά περίπου 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι αντιμετωπίζουν οξύ επισιτιστικό πρόβλημα.
Εστιάζοντας στα δικά μας, αυτής της μικρής χώρας που λέγεται Ελλάδα με
ελάχιστη κρίσιμη μάζα και άρα αληθινή εξουσία επιρροής, δύο τέτοια
ζητήματα είναι τα καρτέλ και η πράσινη ανάπτυξη. Από τις σελίδες του
«Βήματος» έχουμε αναφερθεί ξανά στα καρτέλ και στην ανύπαρκτη
ουσιαστικά αντιμετώπισή τους από τη συντεταγμένη πολιτεία (βλ. «ΕΦΕΤ
και καρτέλ: Ενας χρόνος μετά...», «Το Βήμα», 20.11.2007).
Εκείνο το κείμενο ισχύει στο ακέραιο ακόμα και σήμερα. Η πολιτική των
προστίμων δεν μπορεί να σπάσει τις εναρμονισμένες πρακτικές από
εταιρείες με ηγεμονική θέση στον χώρο των τροφίμων, του τουρισμού ή των
τραπεζικών υπηρεσιών. Χρειάζεται μια άλλη αντιμετώπιση, πιο κινηματική.
Μια αντιμετώπιση ενημέρωσης και εγρήγορσης του καταναλωτικού κοινού
μέσα από ένα, για παράδειγμα, δίκτυο καταναλωτών. Ενα τέτοιο δίκτυο,
μάλιστα, εξαγγέλθηκε από τον κ. Γ. Παπανδρέου πέρυσι τον Μάρτιο, στο 8ο
Συνέδριο του ΠαΣοΚ, αλλά ακόμα και σήμερα η περαιτέρω τύχη του
αγνοείται. Μαθαίνω ότι το εν λόγω δίκτυο έχει κολλήσει στα «γρανάζια
της κομματικής γραφειοκρατίας». Ενώ σε κοινοβουλευτικό και
αντιπολιτευτικό επίπεδο γίνονται μεμονωμένες προσπάθειες, τίποτα δεν
γίνεται κεντρικά. Παράλληλα, τα μηνύματα από τον κόσμο δείχνουν ότι οι
καταναλωτές αντιλαμβάνονται τη χρησιμότητα και την αναγκαιότητα ενός
τέτοιου δικτύου. Αλλά αυτή η κοινωνική ανάγκη δυστυχώς δεν μπορεί να
μετουσιωθεί σε πολιτική πράξη και πρακτική ιδεολογία από τα κομματικά
στελέχη του ΠαΣοΚ. Αυτές οι σκέψεις ίσως είναι μια χρήσιμη τροφή για
σκέψη σήμερα, λίγες ημέρες μετά την Παγκόσμια Ημέρα του Καταναλωτή (15
Μαρτίου).
Και βέβαια πρέπει να μας προβληματίσει το γεγονός, αλλά και η διεθνής
πρακτική, ότι τα καρτέλ σε οποιονδήποτε χώρο δεν μπορούν να σπάσουν
μόνο με επερωτήσεις στο Κοινοβούλιο ή καταγγελτικό λόγο. Χρειάζεται
συστράτευση πολιτική και συντεταγμένη προσπάθεια, με εξειδικευμένο
ανθρώπινο δυναμικό, μετρήσιμους στόχους και σαφή πρόταση για τους
πολίτες. Πρέπει να θυμηθούμε ότι η πολιτική ως λέξη προέρχεται από την
πόλη και ο στόχος της (πρέπει να) είναι να υπηρετεί τους πολίτες, τον
Ανθρωπο. Σήμερα όμως κατά πόσο γίνεται κάτι τέτοιο; Ή πόσο έγινε κάτι
τέτοιο με το περυσινό σκάνδαλο του ηλιελαίου, που ποτέ δεν μάθαμε πόσο
ορυκτέλαιο και από ποια προϊόντα καταναλώσαμε;
Εκφράζοντας αυτόν τον σκεπτικισμό δεν θέλουμε να κατηγορήσουμε ή να
ψέξουμε συγκεκριμένα πρόσωπα αλλά δεδομένες αντιλήψεις! Και σίγουρα
χρειάζεται να είμαστε κυνικοί σκεπτικιστές όταν διαβάζουμε για τις
θέσεις του ΠαΣοΚ για τη λεγόμενη πράσινη ανάπτυξη, που παρουσιάστηκαν
πριν από λίγες ημέρες από τον πρόεδρο του κόμματος. Αυτές οι θέσεις θα
μείνουν απλώς θέσεις και άρα κενές λέξεις (σαν ένα αδειανό πουκάμισο
που λέει και ο ποιητής) ή θα πάρουν σύντομα κινηματικό χαρακτήρα και
πρακτική οντότητα; Ωσπου να απαντηθεί αρμοδίως το ερώτημα τούτο με
πράξεις, μήπως έχουμε κάθε δικαίωμα να μιλάμε για πράσινα άλογα; Ειδικά
σήμερα που οι πιστοποιημένοι ρυπαντές του Ασωπού επανελέγχονται από
τους επιθεωρητές της ΕΥΕΠ, νέα πρόστιμα ανακοινώθηκαν στις 17.3.2009 σε
εταιρείες που συνεχίζουν να ρυπαίνουν και άρα κατά τον νόμο πρέπει να
ανασταλεί η λειτουργία τους; Αν υπήρχε ένα πραγματικό κίνημα ή δίκτυο
καταναλωτών, θα μπορούσε κάλλιστα να ενημερώσει τους καταναλωτές για
την πρακτική αυτών των εταιρειών με δεδομένα στοιχεία, ώστε να
ξεκινήσει η μόνη αποδεδειγμένα επιτυχής αντιμετώπιση των καρτέλ: το
εμπορικό και καταναλωτικό μποϊκοτάζ τους. Ως κοινωνία μέχρι πότε θα
αναλωνόμαστε απλώς σε κενά λόγια χωρίς καμιά πράξη ουσίας; Ως ψηφοφόροι
μήπως πρέπει να γίνουμε πιο απαιτητικοί από τα κόμματα εξουσίας;
Ο κ. Ι. Ζαμπετάκης είναι επίκουρος καθηγητής Χημείας Τροφίμων στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
 (0) |
