|
«Μία χωματερή η οποία δε λειτουργεί αλλά εξακολουθεί να υφίσταται, αποτελεί ανοικτή πληγή ρύπανσης του περιβάλλοντος»
Πηγή: εφημερίδα Ο ΧΡΟΝΟΣ - Κομοτηνή
Με το θέμα της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων να παραμένει μία ανοιχτή πληγή για τη χώρα μας και ειδικότερα για την Περιφέρεια Α.Μ. – Θ. και τα πρόστιμα από την Ε.Ε. να βρίσκονται προ των πυλών, το πρόβλημα αυτό είναι ένα από τα σοβαρότερα και μία πρόκληση για τους φορείς τοπικά αλλά και πανελλαδικά.
Αυτό διαπιστώνει και ο Γιώργος Κρεμλής, προϊστάμενος της Νομικής Υπηρεσίας της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Δικαίου του Περιβάλλοντος, που όμως δίνει και την αισιόδοξη πλευρά του ζητήματος, σημειώνοντας ότι ανάλογα προβλήματα και ακόμα σοβαρότερα αντιμετωπίζουν και παλαιότερα κράτη - μέλη.
«Μία χωματερή η οποία δε λειτουργεί αλλά εξακολουθεί να υφίσταται, αποτελεί ανοικτή πληγή ρύπανσης του περιβάλλοντος»
Παραδέχεται βέβαια ότι πρόκειται για να ένα μείζον ζήτημα, του οποίου η
λύση θα πρέπει να βρεθεί όσο το δυνατόν γρηγορότερα, όχι για να
αποφευχθούν τα πρόστιμα αλλά κυρίως για την προστασία του
περιβάλλοντος. Άλλωστε αποτελεί πραγματικότητα ότι «μία χωματερή η
οποία δεν λειτουργεί αλλά εξακολουθεί να υφίσταται, αποτελεί μία
ανοικτή πληγή η οποία ρυπαίνει συνεχώς το περιβάλλον».
Ο Γιώργος Κρεμλής, προϊστάμενος της Νομικής Υπηρεσίας της Γεανικής
Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Πρόεδρος της
Ελληνικής Εταιρείας Δικαίου του Περιβάλλοντος, δίνει την πραγματική
διάσταση στο θέμα διαχείρισης των στερεών αποβλήτων, ποιες είναι οι
ευθύνες τοπικά και πανελλαδικά αλλά και ποια είναι η ευθύνη του απλού
πολίτη στα ζητήματα του περιβάλλοντος.
Κύριε Κρεμλή, γεγονός είναι ότι βλέπουμε το τελευταίο χρονικό διάστημα
συνέχεια την Ε.Ε. να κατακρίνει, να καταδικάζει την Ελλάδα όσον αφορά
το περιβάλλον και τη νομοθεσία την οποία εφαρμόζει. Είμαστε ακόμη τόσο
πίσω σχετικά με τις ευρωπαϊκές άλλες χώρες;
-Δεν θα έλεγα ότι είμαστε τόσο πίσω, αυτή είναι αν θέλετε η τακτική της
ευρωπαϊκής επιτροπής, να επιτηρεί την εφαρμογή της νομοθεσίας σε όλα τα
κράτη μέλη. Εγώ δεν θεωρώ ότι η Ελλάδα είναι τόσο πίσω, υπάρχουν
προβλήματα στην Ελλάδα, αλλά αντίστοιχα προβλήματα για να μην σας πω
και σοβαρότερα υπάρχουν και σε άλλες χώρες της Ε.Ε. και όχι μόνο στα
νέα κράτη μέλη, αλλά και στα παλαιότερα κράτη μέλη. Απλώς το πρόβλημα
το σοβαρότερο στην Ελλάδα είναι το θέμα της διαχείρισης των στερεών
αποβλήτων.
Ένα μεγάλο θέμα που μας απασχολεί και εδώ τοπικά.
-Αυτό είναι το μεγάλο θέμα και αν θέλετε από αυτό πάσχουμε κυρίως γιατί
στα άλλα θέματα μπορεί να υπάρχουν κάποια προβλήματα, στα θέματα
προστασίας της φύσεως ή των υδάτων, αλλά δεν είναι τόσο σοβαρά τα
προβλήματα αυτά όσο το θέμα των αποβλήτων.
Τι θα γίνει δηλαδή με τις ανεξέλεγκτες χωματερές που η προθεσμία λήγει το τέλος του χρόνου;
-Ναι, αν θέλετε η συμφωνία, η δέσμευση της Ελλάδας είναι να κλείσουν οι
ανεξέλεγκτες χωματερές στο τέλος αυτού του χρόνου, πράγμα το οποίο
βέβαια είναι πάρα πολύ δύσκολο, γιατί εξακολουθούν να λειτουργούν
πολλές ανεξέλεγκτες χωματερές σε όλη την επικράτεια και βέβαια
υποχρέωση δεν είναι μόνο να κλείσουν, αλλά και να αποκατασταθούν. Μία
χωματερή η οποία δεν λειτουργεί αλλά εξακολουθεί να υφίσταται χωρίς να
έχει καταστραφεί, αποτελεί μία ανοικτή πληγή η οποία ρυπαίνει συνεχώς
το περιβάλλον. Άρα το χρέος είναι το κλείσιμο των ανεξέλεγκτων
χωματερών και η αποκατάστασή τους.
Βέβαια η ευρωπαϊκή επιτροπή αν υπάρξει ένα χρονοδιάγραμμα, επειδή
πράγματι υπήρξε πρόοδος και έχουν κλείσει αρκετές χωματερές και
αποκατασταθεί, εάν υπάρξει ένα σφικτό χρονοδιάγραμμα ότι όσες δεν
προλάβουν να κλείσουν και αποκατασταθούν μέχρι το τέλος του χρόνου θα
κλείσουν αν θέλετε μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα στο 2009, πιστεύω
ότι δεν προχωρήσει περαιτέρω την διαδικασία. Αλλά όλα αυτά βέβαια
προϋποθέτουν ότι μέχρι τέλος του χρόνου θα έχει σημειωθεί πολύ
σημαντική πρόοδος.
Θα υπάρξει μία ελαστικότητα στις αποφάσεις; Το ρωτάω αυτό γιατί εμείς
εδώ στην Αν. Μακεδονία και Θράκη μετά από παλινωδίες στον σχεδιασμό και
υπήρξε και κάποια χρηματοδότηση 22 εκ. ευρώ ώστε να προχωρήσει το
πρόγραμμα της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων, φτάσαμε στο σημείο
ακόμη να συζητούμε. Καταληκτικές ημερομηνίες υπάρχουν αλλά υπάρχουν και
πολλές ανεξέλεγκτες χωματερές και υπολογίζουν όλοι όπως είναι το
ελληνικό σύστημα και το γνωρίζετε πολύ καλά, ότι ξέρετε η Ε.Ε.
αναγκαστικά θα δώσει κάποιες παρατάσεις, δεν γίνεται διαφορετικά.
-Κοιτάξτε, οπωσδήποτε θα υπάρξει κάποια ευελιξία, αλλά αυτό δεν μπορώ να σας το πω από τώρα.
Θα πρέπει στο τέλος του χρόνου να γίνει ο απολογισμός, να δούμε τι
πρόοδος έχει σημειωθεί, όπως σας είπα έχει σημειωθεί πρόοδος, αλλά πού
βρισκόμαστε. Δηλαδή τι υπολείπεται να γίνει, ποιο θα είναι το
δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα για να κλείσουν και οι υπόλοιπες και βέβαια
όπως αντιλαμβάνεστε για να κλείσουν και να αποκατασταθούν οι
ανεξέλεγκτες χωματερές θα πρέπει να δημιουργηθούν οι νέοι χώροι
υγειονομικής ταφής ΧΥΤΑ, οι ΧΥΤΥ όπως θα πρέπει να λειτουργούν στο
μέλλον, ή οι άλλες μονάδες αν θέλετε διαχείρισης των στερεών αποβλήτων,
οι οποίες θα διαχειρίζονται τα απόβλητα τα οποία μέχρι πρότινος
έκλειναν τις ανεξέλεγκτες χωματερές. Δηλαδή δεν μπορείς να κλείσεις μία
χωματερή εάν δεν έχεις δημιουργήσει την υποδομή εκείνη η οποία θα
δέχεται τα σκουπίδια τα οποία προηγουμένως πήγαιναν στις ανεξέλεγκτες.
Σαν προϊστάμενος της νομικής υπηρεσίας της γενικής διεύθυνσης
περιβάλλοντος, θα πέσουν αυτά τα τσουχτερά πρόστιμα τα οποία λέγονται
αν δεν είμαστε εντάξει στις προθεσμίες;
-Κοιτάξτε, τα πρόστιμα θα πέσουν και βέβαια ο κίνδυνος όταν κινηθεί και
πάλι η διαδικασία και προχωρήσουμε στο στάδιο της αιτιολογημένης
γνώμης, υπάρχουν ακόμη ανεξέλεγκτες χωματερές, να επιβληθεί το πρόστιμο
αναδρομικά γι’ αυτές που θα λειτουργούν όταν θα σταλεί αιτιολογημένη
γνώμη. Δεν έχουμε φτάσει ακόμη εκεί όπως σας είπα. Αυτό λοιπόν που
πρέπει να γίνει μέχρι τότε για να αποσοβηθεί αυτό το ενδεχόμενο του
προστίμου, είναι να προχωρήσουν οι ρυθμοί πάρα πολύ γρήγορα και για να
προχωρήσουν οι ρυθμοί δεν φτάνει να κλείνουμε, γιατί αν κλείσουμε θα
ανοίξουμε κάπου αλλού μία ανεξέλεγκτη χωματερή. Θα πρέπει να
δημιουργήσουμε γρήγορα τις υποδομές εκείνες που θα δεχθούν τα σκουπίδια
που πηγαίνουν τώρα στις ανεξέλεγκτες, ώστε να μπορέσουμε να κλείσουμε
τις ανεξέλεγκτες.
Δύο άλλα μεγάλα ζητήματα τα οποία απασχολούν την περιοχή μας είναι οι
βιότοποι οι οποίοι πρέπει να προστατευθούν, αλλά και η διαχείριση των
υδάτων που δεν έχει φτάσει ακόμη σε επίπεδα τα οποία επιθυμούμε. Έχουμε
ποτάμια τα οποία χύνονται στην θάλασσα χωρίς φράγματα, αλλά έχουμε και
υφαλμύρωση των υδάτων σε όλες τις νότιες περιοχές εδώ των παραλιών μας.
Τι πρέπει να γίνει εκεί κύριε Κρεμλή;
-Για τις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου Natura 2000 δεν είναι
ανάγκη να γίνουν φορείς με κοινές υπουργικές αποφάσεις για όλες τις
προστατευόμενες περιοχές. Η οδηγία προβλέπει ότι θα πρέπει να γίνουν
διαχειριστικά σχέδια, προβλέπεται ένα σύστημα διαχείρισης των περιοχών
αυτών που είναι και σημαντικό και βέβαια αυτό που έχει σημασία είναι
πλέον να εξευρεθούν και οι πόροι εκείνοι οι οποίοι θα επιτρέψουν στις
περιοχές Natura 2000 να λειτουργήσουν έχοντας ιδίους πόρους γιατί όπως
αντιλαμβάνεστε η διαχείριση μιας προστατευόμενης περιοχής συνεπάγεται
και κάποια κόστη τα οποία θα πρέπει να καλύπτονται από κάποια έσοδα ή
από τον κρατικό προϋπολογισμό. Αυτά μπορούν να γίνουν και στην βάση
συμβασιοποιήσεως, δηλαδή με την υπογραφή συμβάσεων μεταξύ της
αυτοδιοίκησης, των γεωργών, των ξενοδόχων, όλων όσων δραστηριοποιούνται
σε μία συγκεκριμένη περιοχή με δεδομένο ότι οι περιοχές Natura 2000 δεν
είναι περιοχές στις οποίες απαγορεύεται οποιαδήποτε δραστηριότητα,
επιτρέπονται δραστηριότητες φιλικές προς το περιβάλλον και συμβατές
προς το σκοπό προστασίας της κάθε περιοχής ανάλογα με τις
ιδιαιτερότητες που έχει η κάθε περιοχή.
Αρκεί να προχωρήσει εκείνη η περιβόητη κοινή υπουργική απόφαση η οποία
καθορίζει τα όρια και το τι μπορεί να γίνει σε μία περιοχή, όπως είναι
το πάρκο Αν. Μακεδονίας και Θράκης.
-Το διαχειριστικό σχέδιο ακριβώς σε αυτό κατατείνει, δηλαδή ποια είναι
η περιοχή, πώς οριοθετείται, αν θα υπάρξει φορέας ή όχι, πώς θα
λειτουργεί το σύστημα προστασίας της, ποιες δραστηριότητες είναι
συμβατές, ποιοι θα είναι οι πόροι για την διαχείριση κλπ. Αυτά όλα
πρέπει να προχωρήσουν.
Τώρα σε ό,τι αφορά την διαχείριση των υδάτων, γιατί είδαμε και προχθές
τον υπουργό Γεωργίας ούτε λίγο, ούτε πολύ να ανακοινώνει ότι σχεδόν το
86% των υδάτων με τον τρόπο που ποτίζονται οι καλλιέργειες των αγροτών
πάει στον βρόντο και πρέπει να βρεθεί κάποια λύση, γιατί ήδη έχουμε
αρχίσει και παρουσιάζονται προβλήματα υφαλμύρωσης.
-Οπωσδήποτε υπάρχει μία υπερκατανάλωση στην γεωργία και πρέπει κανείς
να δει με ποια πλέον συστήματα και νέες τεχνολογίες θα μπορέσουμε να
αξιοποιούμε και την κάθε σταγόνα νερού γιατί θα έχουμε στο μέλλον
πρόβλημα λειψυδρίας λόγω και των κλιματικών αλλαγών και όπως πολύ σωστά
είπατε, οι γεωτρήσεις σε μεγάλα βάθη οδηγούν σε υφαλμύρωση και
καταστροφή του υδροφόρου ορίζοντα κλπ. Άρα μπαίνουμε πλέον σε άλλες
διαδικασίες που είναι και χρονοβόρες και έχουν τεράστια κόστη, γιατί η
υφαλμύρωση ενός υδροφόρου ορίζοντα ισοδυναμεί με αφαλάτωση του νερού
της θάλασσας, βλέποντας σε κάθε περίπτωση βέβαια σε τι ποσοστό έχουμε
υφαλμύρωση κλπ.
Άρα πρώτο χρειάζεται μία ορθολογική διαχείριση των υδάτινων πόρων της
χώρας, από εκεί και πέρα να δούμε πώς μπορούμε να εμπλουτίζουμε
ενδεχομένως τον υδροφόρο ορίζοντα μέσα από ύδατα των ποταμών με μικρά
φράγματα, με λιμνοδεξαμενές κλπ, και μέσα πλέον και στη νέα λογική ότι
θα αλλάξουν τα δεδομένα σε ό,τι αφορά το υδατικό ισοζύγιο και ότι
βέβαια θα πρέπει όμως να λαμβάνουμε υπόψη ότι η ροή των ποταμών κυρίως
αυτών που καταλήγουν σε Δέλτα, ή που έχουν προστατευόμενες περιοχές,
είναι τέτοια ώστε να μπορεί να συντηρείται ο εκάστοτε υγρότοπος ή η
προστατευόμενη περιοχή.
Κατά τα άλλα κ. Κρεμλή για να παίρνουμε και λίγο κουράγιο, δεν είμαστε μόνο εμείς τα κακά τα παιδιά της Ε.Ε., είναι κι άλλοι.
-Εγώ θα σας έλεγα ότι η Ελλάδα είναι μέσα στις χώρες που έχουν τις
καλύτερες επιδόσεις γιατί πολλές φορές στην χώρα μας μεμψιμοιρούμε. Αν
εξαιρέσουμε το θέμα των αποβλήτων που είναι ένα πρόβλημα το οποίο
μαστίζει την χώρα εδώ και 20ετία ίσως και το θέμα του Natura 2000 το
οποίο σε κάθε περίπτωση τώρα ρυθμίζεται και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και
των υδάτων, δεν έχουμε σοβαρά προβλήματα και αυτό οφείλεται στο ότι δεν
είχαμε ποτέ βαριά χημική βιομηχανία, δεν είχαμε επικίνδυνες ουσίες κλπ
και βέβαια στις περιπτώσεις όπου υπήρξαν προβλήματα αυτά
αντιμετωπίστηκαν. Από εκεί και πέρα βέβαια χρειάζεται και μεγαλύτερη
περιβαλλοντική ευαισθησία, αυτό δηλαδή που για μένα είναι το πιο
σημαντικό, είναι να έχουμε μείωση της κατανάλωσης στο νερό, μείωση της
κατανάλωσης στην ενέργεια, γιατί όπως ξέρετε αυτά οδηγούν στις
κλιματικές αλλαγές και θα πρέπει να αλλάξει και η κουλτούρα και ο
τρόπος ζωής του Έλληνα σε πολλά από τα θέματα αυτά.
Σας ευχαριστούμε πολύ.
Δήμος Μπακιρτζάκης
 (0) |
