|
Πηγή: Ελευθεροτυπία
ΑΠΟΣΤΟΛΗ Της ΝΑΝΤΙΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ Φωτ.: ΛΑΜΠΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
Καμινάδες που «ξερνούν» δηλητήρια, μαύρη σκόνη που πνίγει τους ανθρώπους, τόνοι σκουριάς που πετάγονται ανεξέλεγκτα στη θάλασσα και τη στεριά, βουνά αποβλήτων που περιέχουν βαρέα μέταλλα, εκατοντάδες στρέμματα μπαζωμένοι υγρότοποι. Καλωσήρθατε στη Λάρυμνα, τον μεγάλο... σκουπιδοτενεκέ.
Αυτό το ρεπορτάζ κυριολεκτικά μάς μαύρισε: τα ρούχα, το δέρμα, τα μαλλιά. Ολα καλύφθηκαν από μαύρη πούδρα που αισθανόμασταν ακόμη κι ανάμεσα στα δάχτυλά μας.
**Ο «επικυρίαρχος» της περιοχής, το εργοστάσιο παραγωγής σιδηρονικελίου της Λάρκο, εδώ και 40 περίπου χρόνια εκμεταλλεύεται όλο τον φυσικό πλούτο της περιοχής χωρίς σεβασμό στο περιβάλλον και τους κατοίκους.
Πεπαλαιωμένα φίλτρα
* «Οταν φυσάει "Χαλκιδαίος", όλα μαυρίζουν. Δεν βλεπόμαστε μεταξύ μας.
Ολα τα δηλητήρια που βγάζουν οι καμινάδες μπαίνουν στο χωριό, που
απέχει μόλις 200 μέτρα από το εργοστάσιο. Δεν ανεχόμαστε να υπάρχει
μόνο η Λάρκο κι όχι εμείς. Να δουλεύει με κανόνες ασφαλείας» τονίζει ο
Γ. Ρούσσης, πρόεδρος του Συλλόγου Προστασίας Περιβάλλοντος της Λάρυμνας
και βιομηχανικός εργάτης.
Τα μέλη του συλλόγου καταγγέλλουν ότι σε κάποιες καμινάδες δεν υπάρχουν
φίλτρα, ενώ άλλα είναι πεπαλαιωμένα και αναποτελεσματικά: «Οι
υπάρχουσες μονάδες κατασκευάστηκαν το 1973 όταν η ετήσια παραγωγή
νικελίου ήταν 12.000 τόνοι. Εκτοτε δεν έχουν γίνει οι απαιτούμενες
επισκευές, η παραγωγή έχει φτάσει τους 20.000 τόνους και δεν επαρκούν
οι εγκαταστάσεις για να φιλτράρουν τον καπνό».
**Κανείς δεν γνωρίζει τις πραγματικές ποσότητες και το είδος αέριων
ρύπων που εκπέμπει το εργοστάσιο, το οποίο δεν εντάσσεται στο δίκτυο
μέτρησης του ΥΠΕΧΩΔΕ (!) και ποτέ ανεξάρτητος φορέας δεν έχει
εγκαταστήσει σταθμό μέτρησης. Μόνο η ίδια η εταιρεία καταμετρά τους
ρύπους που προβλέπονται από τους περιβαλλοντολογικούς όρους και
κοινοποιεί τα αποτελέσματα στο υπουργείο.
* «Η περίπτωση του ατμοσφαιρικού αέρα δεν έχει μελετηθεί, παρά το
γεγονός ότι το μέγεθος της επιβάρυνσης διαπιστώνεται οπτικά και
αναπνευστικά χωρίς να χρειάζεται επιστημονική ματιά», υπογραμμίζει η
Ελένη Φλώρου, διευθύντρια ερευνών του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος».
* «Οι καμινάδες από τους κλιβάνους, τη χαλυβουργία και τις μονάδες
επεξεργασίας αμμοβολής δημιουργούν ένα ρυπογόνο νέφος. Στην περίπτωση
πλημμελούς λειτουργίας των φίλτρων, εκπέμπονται οξείδια του θείου,
οξείδια του αζώτου, πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες, βαρέα
μέταλλα όπως σίδηρος, νικέλιο και αρσενικό, υδρογονάνθρακες,
μικροσωματίδια και ενδεχομένως διοξίνες. Ολα μαζί είναι η κύρια αιτία
αναπνευστικών προβλημάτων», τονίζει ο Νίκ. Κατσαρός, χημικός και
επιστημονικός συνεργάτης στον «Δημόκριτο».
Επικίνδυνα μικροσωματίδια
Εξαιρετικά επικίνδυνα είναι τα μικροσωματίδια: «Είτε είναι ΡΜ10 και
ΡΜ5, είτε τα πολύ μικρότερης διαμέτρου (ΡΜ2,5 ΡΜ1), απορροφούν τις
τοξικές ουσίες και εισπνεόμενα, δεν μένουν στα πνευμόνια αλλά περνάνε
στο αίμα. Είναι ύποπτα για καρκινογενέσεις, τερατογενέσεις και υπεύθυνα
για καρδιαγγειακές παθήσεις, βλάβες στο συκώτι και τα νεφρά» προσθέτει
ο Ν. Κατσαρός.
**Η Λάρκο είναι η έκτη πιο ρυπογόνος βιομηχανία της χώρας, με εκπομπές
που φτάνουν τις 870 χιλ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως.
* Ο διοικητικός διευθυντής της, Γερ. Αποστολόπουλος, υπεραμύνεται των
μεθόδων που χρησιμοποιούνται για την προστασία του περιβάλλοντος και
επισημαίνει ότι «όλες οι παράμετροι που μετρήθηκαν πέρυσι βρίσκονται
εντός θεσμοθετημένων ορίων. Γι' αυτό άλλωστε το ΥΠΕΧΩΔΕ μας εντάσσει
στις διαπιστευμένες εταιρείες και μας επιτρέπει να συνεχίσουμε τις
εκπομπές».
Και προσθέτει: «Είμαστε σε διαδικασία αγοράς σύγχρονων μηχανημάτων που
θα κάνουν πιο λεπτομερείς και συνεχείς μετρήσεις των αέριων ρύπων και
θα μας επιτρέψουν την απόκτηση επίσημου ISO περιβάλλοντος. Προκειμένου
να επιτυγχάνεται πλήρης κατακράτηση και 100% απάλυνση των εκπεμπόμενων
αερίων, η εταιρεία προχωρεί σε επενδύσεις ύψους 35 εκατ. ευρώ στα
προσεχή δύο χρόνια».
**Το ρυπογόνο νέφος που σκεπάζει σχεδόν σε μόνιμη βάση το χωριό
επιβαρύνεται από χιλιάδες τόνους σκουριάς, κατάλοιπο των ηλεκτρικών
καμίνων, που στοιβαγμένες άναρχα σχηματίζουν βουνά σε απόσταση μόλις
λίγων μέτρων από τον οικισμό και το εργοστάσιο. Με λίγο αέρα, μαύρη
χρυσίζουσα σκουριά σκεπάζει ό,τι βρει μπροστά της. Δίπλα, άλλα βουνά
από λάσπη -κατάλοιπο των περιστροφικών καμίνων- συμπληρώνουν μια εικόνα
«άρρωστου» τοπίου.
* «Τα πράγματα που βάζω στο περίπτερο, τα καθαρίζω τέσσερις φορές την
ημέρα. Πριν δώσω το πακέτο με τα τσιγάρα, το σκουπίζω, να μη λερωθεί ο
πελάτης. Θέτουν το εκβιαστικό δίλημμα μεροκάματο ή ανεργία, αλλά πρέπει
να μας σεβαστούν», ξεσπάει η κυρία Μαρία, που έχει περίπτερο στη
Λάρυμνα.
**Οι επιθεωρητές περιβάλλοντος τον Μάρτιο του 2004 διενήργησαν αυτοψία
στην περιοχή και διαπίστωσαν ότι η εταιρεία δεν διέθετε άδεια για
εναπόθεση ή προσωρινή αποθήκευση των αποβλήτων στη θέση «Κοκκίνη».
Πρόκειται για έκταση που βρίσκεται κοντά στις εκβολές ποταμού από τον
οποίο υδρεύεται η περιοχή και δίπλα σε βυζαντινό ναό!
Επιβλήθηκε πρόστιμο 200.000 ευρώ και η υπόθεση έφτασε στα ποινικά
δικαστήρια όπου βγήκε καταδικαστική απόφαση για τη Λάρκο. Οι εκπρόσωποί
της προσέφυγαν στα διοικητικά δικαστήρια και το πρόστιμο δεν πληρώθηκε.
Καμία προφύλαξη
* «Πρόκειται για ιδιαιτέρως τοξικά και επικίνδυνα υλικά, που πρέπει να
συλλέγονται σε μέρος ειδικά διαμορφωμένο και προστατευμένο, που να μην
επιβαρύνει την ατμοσφαιρική ρύπανση. Δυστυχώς, όπως είχε συμβεί και στο
παρελθόν, δεν τηρούνται οι περιβαλλοντικοί όροι που υπογράφηκαν στις
2/8/2005», υπογραμμίζει ο Ν. Κατσαρός, που τα τελευταία επτά χρόνια
ασχολείται συστηματικά με το θέμα της Λάρυμνας.
Εκπρόσωποι της εταιρείας διευκρινίζουν ότι η ρίψη της σκουριάς γίνεται
από το 2003 και της λάσπης από το 1980. Οσο για ύπαρξη βαρέων μετάλλων,
είναι κατηγορηματικοί: Τα υλικά περιέχουν μόνο «ίχνη βαρέων μετάλλων.
Αν είχαν μεγάλες ποσότητες θα τις εκμεταλλευόμασταν»...
**Ολα βοούν ότι το εργοστάσιο, ιδιοκτησίας ΔΕΗ, Εθνικής Τράπεζας και
υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και πυλώνας της βαριάς βιομηχανίας της
χώρας και λειτουργεί μέσα σε ένα προστατευτικό κρατικό «κουκούλι».
* «Δεν βλέπουμε αξιόπιστο σύστημα ελέγχου των αέριων και στερεών
αποβλήτων ούτε από το ΥΠΕΧΩΔΕ, ούτε από τη νομαρχία, ούτε από τον δήμο.
Δεν μπορούμε να παραμένουμε στις διαβεβαιώσεις της ιδιοκτησίας»,
τονίζει ο Π. Φιλντίσης, ο αντιπρόεδρος της Ενωσης Ελλήνων Φυσικών.
* Οι κάτοικοι παραπονούνται για τις συνέπειες της ρύπανσης στην υγεία τους:
* «Παρ' ότι το έχουμε ζητήσει επανειλημμένως, από το υπουργείο Υγείας,
ακόμη δεν έχει γίνει επιδημιολογική μελέτη», σημειώνει ο Κ. Ζάγκας,
γραμματέας του συλλόγου.
**Οση σκουριά δεν πέφτει στην Κοκκίνη - πέφτει μέσα στον βόρειο
Ευβοϊκό! Εδώ και 40 χρόνια το ελληνικό Δημόσιο επιτρέπει στην εταιρεία
να πετάει στη θάλασσα περίπου 2 εκατ. τόνους ετησίως, πολύ κοντά σε
ιχθυοτροφεία!
Αγνοώντας διεθνείς συνθήκες όπως η Σύμβαση της Βαρκελώνης «για την
προστασία της Μεσογείου από τη ρύπανση» και το πρωτόκολλό της, που έχει
κυρώσει η χώρα μας, και «παραμερίζοντας» ευρωπαϊκές οδηγίες για
βιομηχανικά απόβλητα, καθώς και το ελληνικό σύνταγμα, οι ελληνικές
αρχές συνεχίζουν την αδειοδότηση ως τα τέλη του 2008.
*«Πέφτουν σχεδόν 6 χιλιάδες τόνοι ανεπεξέργαστης σκουριάς ημερησίως, σε
σημείο βάθους 95 μέτρων. Η σκουριά αντιδρά με το θαλασσινό νερό, με
αποτέλεσμα να εκλύονται ποσότητες σιδήρου, νικελίου και χρωμίου», λέει
η Νομική Σύμπουρα, επιστημονική υπεύθυνος για την παρακολούθηση της
περιοχής από το Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ).
Αύξηση βαρέων μετάλλων
«Διαπιστώσαμε ότι οι οργανισμοί και τα ψάρια που ζουν στην περιοχή
απόρριψης εμφανίζουν αυξημένες τιμές βαρέων μετάλλων, που όμως
κυμαίνονται στα όρια ασφαλούς κατανάλωσης. Οι παρατηρούμενες αυξητικές
τάσεις συγκεντρώσεων μετάλλων στους οργανισμούς που μελετήθηκαν στην
περιοχή προκαλούν ανησυχία στους επιστήμονες».
**Το διαρκές αυτό περιβαλλοντικό έγκλημα δεν θα μπορούσε να συνεχιστεί
για πολύ. Τον Αύγουστο του 2005 χορηγήθηκε στην εταιρεία με κοινή
υπουργική απόφαση περιβαλλοντική άδεια που αφορούσε την κατασκευή και
λειτουργία χερσαίου χώρου υγιειονομικής ταφής για τη διάθεση της
σκουριάς σε έκταση 800 στρεμμάτων ακριβώς δίπλα στο εργοστάσιο. Η
έκταση βρίσκεται κοντά σε αρχαιολογικό χώρο, είναι δημόσια, δασική και
«καταφύγιο άγριας ζωής» της Αταλάντης.
* Ο δήμος και τοπικοί φορείς προσέφυγαν στο Συμβούλιο της Επικράτειας
κατά της άδειας. Η προσφυγή συζητήθηκε στις 23 Μαΐου 2007 και ο
εισηγητής του ΣτΕ τάχθηκε υπέρ της προσφυγής.*Ερώτηση για το θέμα έχει
καταθέσει ο ευρωβουλευτής του Συνασπισμού Δημ. Παπαδημούλης.
* Μετά τη σύσσωμη αντίδραση της τοπικής κοινωνίας η εταιρεία υπέβαλε
στο ΥΠΕΧΩΔΕ στις 12 Ιουλίου 2007 αίτηση χορήγησης νέας άδειας για άλλον
ΧΥΤΑ σε διαφορετική έκταση στη θέση Λιάβδα και η προμελέτη έχει ήδη
εγκριθεί. Οι κάτοικοι αντιδρούν και σε αυτή την πρόταση και εντοπίζουν
τη λύση σε περαιτέρω αξιοποίηση της σκουριάς -μέρος της ήδη πωλείται σε
εργοστάσια της περιοχής και της Αμερικής- και μεταφορά των υπολοίπων
στους χώρους εξόρυξης.
**Αν σε όλα αυτά προστεθεί το μπάζωμα 500 στρεμμάτων του υγροτόπου
Βυρώνια επί χούντας και η ρύπανση του όρμου της Λάρυμνας, οι Λαρυμναίοι
θεωρούν τη φημολογούμενη χωροθέτηση εργοστασίου λιθάνθρακα της ΔΕΗ πολύ
κακόγουστο αστείο!
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 15/06/2008
 (0) |
