|
ΝΕΡΟ Θα πλημμυρίζουμε και θα διψάμε |
|
|
06.06.08 |
Της ΧΑΡΑΣ ΤΖΑΝΑΒΑΡΑ
Πηγή: ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - http://www.enet.gr/online/online_text/c=112,id=73349368
Λιγότερες βροχές και κυρίως χιόνια, αλλά και έντονες καταιγίδες είναι τα αντιφατικά καιρικά φαινόμενα που συνοδεύουν τις κλιματικές αλλαγές. Για ορισμένους επιστήμονες αυτός ο ιδιότυπος κύκλος του νερού αποτελεί το ασφαλέστερο «καμπανάκι» για τους επερχόμενους κινδύνους, που γίνονται εντονότεροι στην περίπτωση της Ελλάδας.
Με ετήσιο ύψος βροχών της τάξης των 849 χιλιοστών, η Ελλάδα βρίσκεται στην 11η θέση του πίνακα των ευρωπαϊκών χωρών, αλλά κατατάσεται στη 12η με βάση τους διαθέσιμους υδατικούς πόρους. Ομως με τις προβλέψεις των ειδικών ότι αν συνεχιστούν οι σημερινοί ρυθμοί αύξησης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα ώς το 2050 η θερμοκρασία θα ανεβεί κατά 2-3 βαθμούς Κελσίου, θα έχουμε αρνητικές επιπτώσεις στα επίπεδα βροχόπτωσης (κατακρήμνιση), με μεγαλύτερες απώλειες λόγω εξάτμισης (εξατμισοδιαπνοή), ενώ αλυσιδωτές θα είναι οι αλλαγές στην επιφανειακή απορροή, στην υγρασία του εδάφους, στα υπόγεια νερά και γενικά στο υδατικό ισοζύγιο κάθε περιοχής του πλανήτη.
Στοιχεία της επιτροπής του ΟΗΕ για την
κλιματική αλλαγή αναφέρουν ότι για το 2080 η μέση αύξηση της
θερμοκρασίας στη βόρεια Ευρώπη θα κινηθεί από 1,7 έως 2,4 βαθμούς πάνω
από τα επίπεδα του 1990. Στη νότια Ευρώπη όμως θα είναι υψηλότερη, από
3,2 έως και 4 βαθμούς, ενώ ειδικά στη χώρα μας προβλέπεται αύξηση κατά
3,5 βαθμούς.
Αυτό μετραφράζεται σε μείωση των βροχοπτώσεων στη γηραιά ήπειρο κατά
7-10%, όπου στις βόρειες χώρες συνεπάγεται αύξηση κατά 8-9%, ενώ στις
νότιες μείωση από 9-42%. Στην Ελλάδα η προβλεπόμενη μείωση των βροχών
θα είναι της τάξης του 27% και οι διαθέσιμες ποσότητες νερού θα
περιοριστούν από 10 έως και 25%.
Τα σημαντικότερα ποτάμια που κινούνται αποκλειστικά εντός των ελληνικών
συνόρων (Αχελώος, Αώος, Αλιάκμονας και Πηνειός) θα γνωρίσουν μεγάλες
αλλαγές, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους τομείς που εξαρτώνται από τα
νερά τους.
Το ελληνικό υδρολογικό παράδοξο, όπως προκύπτει από τις μακροχρόνιες
μετρήσεις του Εργαστηρίου Υδρολογίας και Διαχείρισης Υδατικών Πόρων του
Ε.Μ.Πολυτεχνείου, οφείλεται στην άνιση κατανομή ανάμεσα στα αποθέματα
και τη ζήτηση. Στη δυτική Ελλάδα κυμαίνεται από 878 έως και 1.318
χιλιοστά, ενώ στην ανατολική ζώνη, όπου σημειώνονται οι περισσότερες
και σοβαρότερες πλημμύρες, είναι από 410 έως 807 χιλοστά.
Στην Αττική η μέση ετήσια βροχόπτωση είναι 400 χιλιοστά και η ύδρευση
λύνεται τις τελευταίες δεκαετίες με μεταφορά νερού από τη Δυτική
Ελλάδα. Ελλειμματική σε νερό είναι ήδη η Κρήτη καθώς και τα νησιά του
Αιγαίου, όπου αν δεν ληφθούν από τώρα μέτρα, στα επόμενα χρόνια θα πουν
το «νερό νεράκι».
Η καθηγήτρια του Πολυτεχνείου Μαρία Μιμίκου, πρόεδρος της Σχολής
Πολιτικών Μηχανικών και διευθύντρια του εργαστηρίου, μας εξηγεί ότι
σημείο-κλειδί για τη χώρα μας είναι η σωστή εφαρμογή της κοινοτικής
οδηγίας για τη διαχείριση των υδατικών πόρων. Δίνει έμφαση στον
αγροτικό τομέα, όπου απορροφάται το 86% των διαθέσιμων αποθεμάτων και
καταγράφονται απώλειες της τάξης του 80%! «Καλύτερες πολιτικές για τα
συστήματα άρδευσης και προώθηση καλλιεργειών ανάλογα με τα υδατικά
διαθέσιμα κάθε περιοχής» είναι οι λύσεις που προτείνει, σε συνδυασμό με
την ενημέρωση των αγροτών σε θέματα διαχείρισης των νερών. «Για να
βελτιωθεί η κατάσταση των υδατικών πόρων χρειάζεται αλλαγή φιλοσοφίας,
που αφορά τις Αρχές αλλά και τους πολίτες», υπογραμμίζει η κ. Μιμίκου,
που θεωρεί ότι η σωστή τιμολόγηση του νερού αποτελεί βασικό εργαλείο
στη διαχείριση των υδατικών πόρων, που είναι αγαθό εν ανεπαρκεία.
Σημείο-κλειδί είναι τα υπόγεια αποθέματα νερού που, σύμφωνα με το ΙΓΜΕ,
αγγίζουν τα 3,5 δισ. κυβικά τον χρόνο. Ο αριθμός των γεωτρήσεων
υπολογίζεται σε 270.000 και μόνο στην περιοχή της Θεσσαλίας
εξασφαλίζουν 500-550 εκατ. κυβικά τον χρόνο. Το 48% των υπόγειων νερών
θεωρείται καλής ποιότητας, αλλά το 17% χαρακτηρίζεται άχρηστο λόγω
ρύπανσης ή επειδή είναι υφάλμυρο.
Αιτίες γι' αυτή την κατάσταση είναι η γειτνίαση με ρυπογόνες μονάδες, η
ανεξέλεγκτη απόρριψη επικίνδυνων υγρών και η συνεχιζόμενη λειτουργία
χωματερών μέσα σε περιοχές με πλούσιο υδροφόρο ορίζοντα.
Το πιο ανησυχητικό είναι ότι στα υπόγεια νερά είναι δύσκολος ο
εντοπισμός της πηγής της ρύπανσης, ενώ ο ρύπος μπορεί να διατηρηθεί σε
υψηλά επίπεδα έως και μια δεκαετία. * *
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 05/06/2008
(0) |
|
|