Της ΝΑΤΑΣΣΑΣ ΜΠΛΑΤΣΙΟΥ

Εκ πρώτης όψεως, το 6ο Νηπιαγωγείο Παλαιού Φαλήρου δεν διαφέρει σε τίποτα από τα άλλα σχολεία. Κοιτώντας το καλύτερα, όμως, διακρίνει κανείς μία προς μία τις διαφορές που συνθέτουν το πρώτο βιοκλιματικό σχολείο στην Ελλάδα

Δεν είναι δύσκολο να εντοπίσεις τις ιδιαιτερότητες. Η νότια πλευρά του κτιρίου διαθέτει αρκετά τζάμια και φεγγίτες για την ενίσχυση του φυσικού φωτισμού, ενώ στο μέσο υπάρχει θερμοκήπιο για την αποθήκευση θερμότητας. Αντίθετα στη βορινή πλευρά δεν υπάρχουν ανοίγματα, αλλά ψηλή φύτευση για την προστασία από τον κρύο βόρειο άνεμο. Στη στέγη του κτιρίου από τη νότια πλευρά έχουν τοποθετηθεί φωτοβολταϊκά συστήματα, καθιστώντας το κτίριο μερικώς αυτόνομο ενεργειακά και στη βορινή πλευρά τα δύο δώματα είναι φυτεμένα με γκαζόν που σε συνδυασμό με τους φεγγίτες δροσίζουν το εσωτερικό τις ζεστές μέρες. Ο σχεδιασμός του κτιρίου βάσει του προσανατολισμού και της αξιοποίησης του ήλιου όχι μόνο συμβάλλει στην εξοικονόμηση ενέργειας, αλλά δημιουργεί και ένα μικροκλίμα που βελτιώνει την ποιότητα της ζωής των μαθητών.

Μια καινοτομία με μετρήσιμα αποτελέσματα

Μπαίνοντας στο εσωτερικό, το πρώτο πράγμα που σε εντυπωσιάζει είναι η φωτεινότητα του χώρου. Ειδικοί αυτοματισμοί μειώνουν ή αυξάνουν τον φωτισμό ανάλογα με την εξωτερική ηλιοφάνεια, ενώ τα φώτα ανάβουν και σβήνουν αυτόματα με φωτοκύτταρα. Και στο εσωτερικό του κτιρίου ο προσανατολισμός παίζει καίριο ρόλο με τις αίθουσες διδασκαλίας και την αίθουσα πολλαπλών χρήσεων να βρίσκεται στη νότια πλευρά, και τους χώρους ανάπαυσης και βοηθητικούς χώρους στη βόρεια. Φεγγίτες στη νότια και βόρεια πλευρά προσφέρουν φυσικό αερισμό, ενώ ο φρέσκος αέρας διατηρείται, αναβαθμίζεται και καθαρίζεται από αισθητήρες διοξειδίου του άνθρακα. Η τέλεια ενεργειακή αυτονομία δεν είναι πάντα εφικτή, έτσι τις πολύ ψυχρές μέρες το κτίριο θερμαίνεται με φυσικό αέριο, όμως και πάλι τα σώματα θέρμανσης είναι ελάχιστα και μεγάλο μέρος του δαπέδου είναι ξύλινο για να διατηρεί τη θερμότητα.

«Η ιδέα για τη δημιουργία βιοκλιματικού σχολείου έχει δημιουργηθεί αρκετά χρόνια πριν. Ομως το θέμα έπρεπε να ωριμάσει όπως όλες οι καινοτόμες ιδέες», μας είπε, ξεναγώντας μας στους χώρους, η κυρία Μαρίνα Βασιλοπούλου, πρωτεργάτης στον Οργανισμό Σχολικών Κτιρίων για την εισαγωγή των αρχών της βιοκλιματικού σχεδιασμού στα σχολεία και αρχιτέκτονας του πρώτου βιοκλιματικού σχολείου στην Ελλάδα. «Βρέθηκε ο κατάλληλος χώρος, το οποίο δεν ήταν εύκολο, και εν συνεχεία σε συνεργασία με το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ελλάδας (ΚΑΠΕ), που διαθέτει την εμπειρία σε τέτοιου είδους κατασκευές, ολοκληρώθηκε η μελέτη και η κατασκευή του Νηπιαγωγείου του Παλαιού Φαλήρου. Η σημαντικότατη συμβολή του ΚΑΠΕ έγκειται στο ότι τα αποτελέσματα της κατασκευής ήταν μετρήσιμα: μείωση της ενέργειας που καταναλώνεται, παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με μη ρυπογόνες μεθόδους, μείωση εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου».

   

Σχεδιάζουν άλλα 1.233!

Εκτός από το 6ο Νηπιαγωγείο Παλαιού Φαλήρου που βρίσκεται σε λειτουργία τα τελευταία δύο χρόνια, την περασμένη χρονιά υλοποιήθηκαν 12 πιλοτικά προγράμματα για την κατασκευή βιοκλιματικών σχολείων σε συνεργασία με πανεπιστήμια της χώρας μας, αλλά και με το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ελλάδας (ΚΑΠΕ). Τα επόμενα πέντε χρόνια αναμένεται η κατασκευή συνολικά 1.233 νέων σχολείων με βιοκλιματικές εφαρμογές και αναβαθμίσεις σε άλλα 500, στο σύνολο των 15.450 σχολείων που υπάρχουν σε όλη τη χώρα. Στο τέλος του πενταετούς προγράμματος το 2012 και με την παραδοχή ότι θα έχουν τοποθετηθεί φωτοβολταϊκά συστήματα στο 80% των νηπιαγωγείων και στο 60% των λοιπών σχολείων, η συνολική μείωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε ετήσια βάση θα είναι 7.330 τόνοι.

Βέβαια, το θέμα δεν είναι μόνο να γίνει συνείδηση στους φορείς κατασκευής των σχολικών κτιρίων η νέα «ενεργειακή λογική», αλλά και στους χρήστες των σχολείων, ώστε η εφαρμογή των ενεργειακών τεχνικών να μπορούν να έχουν το αποτέλεσμα που απαιτείται, όπως για παράδειγμα να φροντίζουν τη βλάστηση, να ανοίγουν τους φεγγίτες, να χρησιμοποιούν το θερμοκήπιο όπως πρέπει και να ελέγχουν την καλή λειτουργία των φωτοβολταϊκών.

Πέρα απ' όλα αυτά πάντως, το πρώτο βιοκλιματικό σχολείο δεν θα μπορούσε να μην προωθεί και την ανακύκλωση. Στην έξοδο υπάρχει κάδος για μπαταρίες και σύντομα θα μπουν και κάδοι αλουμινίου και χαρτιού στο πλαίσιο ενός πιλοτικού προγράμματος του Οργανισμού Σχολικών Κτιρίων σε 33 σχολεία. Ετσι, ακόμη κι εάν τα παιδιά δεν κατανοούν ακριβώς τη διαφορετικότητα του σχολείου τους, σίγουρα συμβάλλουν «ενεργητικά» στην προστασία του περιβάλλοντος. Ευρισκόμενοι λοιπόν μόνο στην αρχή του φιλόδοξου αυτού σχεδίου δημιουργίας περιβαλλοντικής συνείδησης στους μαθητές, ας ευχηθούμε οι εφαρμογές της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής να μην παραμείνουν σε πιλοτική φάση και να ανταποκριθούν, σε μετρήσιμα μεγέθη, στους στόχους της εξοικονόμησης ενέργειας και της προστασίας του περιβάλλοντος.
 
http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathcommon_2_04/03/2008_1287267